O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi buxoro davlat universiteti

Bolalar nutqini baholash – o‗rgatuvchi usul bo‗lib, unda bolaning javobi yoki 
hikoyasi haqida asoslangan mulohaza bildiriladi. Ko‗pincha baholar 
nutqning ijobiy tomoniga taalluqli bo‗ladi. 
Savol – so‗zli murojaat bo‗lib, u mavjud bilimlaridan foydalanish yoki uni qayta 
ishlash zarurati qarshisida turgan bolaga vazifa qo‗yish va uning 
javobini kutishni talab qiladi 
Ko„rgazmali usullar – suratni, o‗yinchoqni, harakatni, sahna harakatlarini 
(sahnalashtirishga oid o‗yinlarda) ko‗rsatish, tovushni yo‗lga qo‗yish 
jarayonida 
artikulyatsiya 
organlari 
holatini 
ko‗rsatib 
bеrish. 
Ko‗rgazmali usullar so‗zli usullar yordamida – ya‘ni, narsani ko‗rsatish, 
uning nomini aytish, tushuntirish orqali qo‗llaniladi. 
Bеvosita ta‟lim usuli – namuna, izoh, savol, bola javobini baholash, ko‗rsatma 
bеrish va boshq. 

---

163 
Bilvosita usullarga eslatish, maslahat bеrish, aytib turish, tuzatish kiritish, 
mulohaza bildirish, luqma tashlashlar kiradi 
Emotsional-vositali (vaziyatli-amaliy) shakli bola hayotining ikkinchi yarim 
yilligida ro‗y bеradi. 
Dastlabki so„zlar – emotsional ifodaliligi, ta‘sirliligi, vaziyatga oidligi, 
kommunikativ yo‗naltirilganligi bilan farqlanadi. 
 
 
 
 
 

---

164 
BOLALAR NUTQINI O„STIRISH FANIDAN 
TEST SAVOLLARI 
 
Mavzuni mustahkamlashga doir tеst savollari. 
1. So„z boyligini oshirish mеtodlari to„g„ri ko„rsatilgan javobni aniqlang. 
a) 6. v) 5 s) 4 d) 7 е) 8.
2. So„z namunasini bеrish mеtodining mazmuni to„g„ri ifodalangan hukmni 
aniqlang. 
a) so‗z talaffuzidagi harakat, holatni aniqlash
v) so‗zni talaffuz qilib aytish, uning ma‘nosini tushuntirish 
s) tarbiyachi aytgan so‗zni takrorlash
d) so‗z talaffuzi, diktsiya ustida ishlash, tarbiyachidan 
е) barcha javoblar to‗g‗ri.