Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkеnt davlat

 
7.2. Konditsiyalar 
 
«Foydali qazilmalar konditsiyasi» deb ularning sifatiga va qazib 
olishning togʻ-texnik sharoitlariga boʻlgan talablar yigʻindisiga aytiladi. 
Bu talablar konlarni muayyan davrda sanoatda oʻzlashtirishning maqbul 
texnik-iqtisodiy koʻrsatkichlarini hisobga olib qoʻyiladi. Foydali 
qazilmalar konditsiyalari balansdagi va balansdan tashqari zaxiralarni 
ajratish, chegaralash hamda hisoblash maqsadlariga xizmat qiladi.
Konditsiyalar vaqtinchalik va doimiy boʻlishi mumkin. Vaqtinchalik 
konditsiyalar baholash va razvedka qilish natijalari asosida zaxiralarni 
tezkor hisoblashga moʻljallangan. Doimiy konditsiyalar esa foydali 
qazilmalar Zaxiralar boʻyicha Davlat Komissiyasi (ZDK)ga tasdiqlash 
uchun taqdim etiladigan zaxiralarni hisoblash uchun asos boʻlib xizmat 
qiladilar. 
Ikkala konditsiya turlari tarkibida quyidagilarni ajratish mumkin: 
1) 
konlarni 
sanoat 
tomonidan 
oʻzlashtirishning iqtisodiy 
samaradorligi inobatga olingan holda aniqlanadigan koʻrsatkichlar; 

---

118
2) 
foydali 
qazilmalarni 
qazib 
olishning 
moʻljallangan 
texnologiyasini inobatga olingan holda aniqlanadigan koʻrsatkichlar; 
3) 
foydali 
qazilmalarni 
qayta 
ishlashning 
moʻljallangan 
texnologiyasini inobatga olgan holda aniqlanadigan koʻrsatkichlar. 
ZDK ga tasdiqlash uchun taqdim etiladigan foydali qazilma 
zaxiralarini hisoblash uchun doimiy konditsiyalarni ishlab chiqish 
qoidaga koʻra loyihalash va ixtisoslashgan ilmiy-tadqiqot institutlariga 
topshiriladi. Bunday amaliyot yakuniy konditsiyalarning hamma 
koʻrsatkichlarini asoslovchi iqtisodiy hisob-kitoblar aniqligiga boʻlgan 
juda yuqori talablar bilan izohlanadi. 
1. Konlarni