O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi muqimiy nomidagi qo'qon davlat pedagogika instituti kimyo o`qitish metodikasi kafedrasi kimyoni o‘qitishda zamonaviy texnologiyalar fanidan

Darsning shakllari va turlari
Darsni tashkil qilish mohiyatidan kelib chiqib, uning quyidagi dars shakllari bo’lishi mumkin:

• 
  individual (o’qituvchining har bir o’quvchi bilan yakka tartibda ishlashi),
  
• 
  frontal (o’qituvchining butun sinf bilan bir tomonlama ishlashi),
  
• 
  guruhiy (4-6 kishilik guruhlarda o’quvchilarning ishlashi),
  
• 
  jamoaviy (sinf o’quvchilarining bitta jamoa bo’lib ishlashi).
  

Ta’lim tizimida tajribadan o’tgan dars turlari quyidagilardan iborat:

• 
  yangi mavzuni o’zlashtirish darsi,
  
• 
  o’zlashtirilgan bilim va ko’nikmalarni mustahkamlash darsi,
  
• 
  o’zlashtirilgan bilim va ko’nikmalarni takrorlash darsi,
  
• 
  o’zlashtirilgan bilim va ko’nikmalarni tizimga solish va umumiylashtirish darsi,
  
• 
  o’zlashtirilgan bilim va ko’nikmalarni nazorat va baholash darsi,
  
• 
  aralash (kompleks) dars.
  

Ta’lim jarayonida eng ko’p qo’llaniladigan dars yangi bilimlarni bayon qilish va egallash darsidir. Bu darsning tuzilishi quyidagicha:

• 
  Tashkiliy qism (darsni tashkil qilish);
  
• 
  O’tgan darsni so’rash va baholash;
  
• 
  Yangi mavzuni bayon qilish;
  
• 
  Yangi o’tilgan mavzuni mustahkamlash va baholash;
  
• 
  Darsni yakunlash (xulosalash) va uyga topshiriq berish.
  

Ta’lim tizimida o’quvchilar bilim, ko’nikma va malakalarini mustahkamlash darslari ham ko’p qo’llaniladi. Bunday darslar o’qituvchi dasturining ma’lum bir qismini, yirik mavzularni o’tib bo’lganidan so’ng uyushtiriladi. Bu dars bilimlarni oraliq nazorat orqali baholashda ham xizmat qiladi.
Ba’zi adabiyotlarda dars maqsadlaridan kelib chiqib darsni shartli ravishda 4 turga bo’linadi:

• 
  Yangi mavzuni o’rganish (yangi bilimlarni , kashf qilish ) darsi;
  
• 
  Mustahkamlash (refleksiya), yangi mavzuga oid amaliy ko’nikmalarni shakllantirish darsi;
  
• 
  Umumlashtirish, bilimlarni bir tizimga solish va mustaqil o’rganish ko’nikmalarni rivojlantirish darsi;
  
• 
  Rivojlantiruvchi nazorat darsi.