1. Yorma ekin donlarining texnologik xossalari.
Yorma zavodlari 8-10 xil yorma ekinlaridan yorma ishlab chiqaradi. Suli,
grechixa, tariq va sholi donlari - asosiy yorma ekinlari hisoblanadi. Chunki ular
asosan yorma ishlab chiqarishda qo’llaniladi. Bundan tashqari suli, arpa, buq’doy,
no’xat, makkajuxori, alohida hollarda oq juxori, chechevista (yasmiq-
dukkakdoshlar oilasiga mansub bir yillik o’simlik) va boshqa ekin donlaridan
yorma ishlab chiqariladi.
Ekin donlari o’zlarining xususiyatlarini har xilligi bilan bir-biridan farq qiladi.
Don xususiyatlari ko’rsatkichlarini ikki guruhga bo’lish mumkin:
1. Faqat shu ekin doniga ta’lukli xususiyatlari (shakli, maq’iz va qobiqlarni o’zaro
boq’lanish mustahkamligi, maq’izni mustahkamligi va boshqalar);
2. Har qaysi ekin chegarasida o’zgaradigan xususiyatlar (namlik, yirikligi,
tozaligi, chiqindilar miqdori va boshqalar).
Don asosan uch qismdan tashkil topgan - endosperm, qobiqlar va murtak.
Donlarni qayta ishlab yorma olishda endospermdan (maq’izdan) qobiqlar ajratiladi.
Birinchi navbatda tashqi qobiqlar ajratiladi - gul qobiq’i (sholi, tariq, suli, arpa),
Tayanch iboralar: Yorma ekinlari: tashqi qobiq’i maq’iz bilan birlashib
o’smagan ekin donlari (tariq, suli, sholi, grechixa), tashqi qobiq’i maq’iz bilan
Do'stlaringiz bilan baham: |