O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi qarshi davlat universiteti

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

19 

98 

---

  

immunitet bolaning birinchi yoshidayoq, hatto birinchi oylardayoq, 

o`z kuchini yo`qotadi. 

2.  Odam  hayoti  davomida  orttirilgan  immunitet.  Bu 

immunitet o`z navbatida 2 turga bo`linadi: 

a) Orttirilgan tabiiy faol immunitet. Odam biron bir yuqumli 

kasallik bilan xastalanib, tuzalgandan keyin uning organizmida ana 

shu  yuqumli  kasallikni  qo`zg`atadigan  mikrob  (virus)  ga  qarshi 

hosil  bo`ladi.  Buning  natijasida  bu  odam  butun  umri  davomida, 

mazkur  yuqumli  kasallik  bilan  hech  qachon  takror  kasallanmaydi. 

Masalan, qizamiq, qorachechak, tepki, bo`g`ma, ko`kyo`tal kabilar.  

Lekin,  ta`kidlash  lozimki,  hamma  yuqumli  kasalliklarning 

mikroblari  (viruslari)  ga  qarshi,  immunitet  hosil  bo`lavermaydi. 

Masalan,  gripp,  ichburug`,  sarg`ayma  va  boshqa  kasalliklar  bilan 

kasallanib tuzalgan odamda, bu kasalliklarning virusi va mikrobiga 

qarshi  immunitet  hosil  bo`lmaydi.  Ya`ni  odam  mazkur  kasalliklar 

bilan umri davomida qayta - qayta kasallanishi mumkin.  

b) Orttirilgan sun`iy faol immunitet. Sog`lom odamni (asosan 

bolalarni)  turli  xil  yuqumli  kasalliklarga  qarshi  maxsus  tayyorlan-

gan vaksinalar bilan emlash natijasida,  sun`iy usul bilan immunitet 

hosil qilinadi. 

O`zbekiston  Respublikasida  hozirgi  vaqtda  chaqaloq  tug`il-

ganining  birinchi  kunidan  boshlab,  46  yoshgacha  bo`lgan  odam-

larga, turli xil yuqumli kasalliklarga qarshi, vaksinalar bilan maxsus 

jadval bo`yicha emlash o`tkaziladi. 

Bu kasalliklar quyidagilar: 1.Virusli gepatitning B turi. 2. Sil. 

3. Poliomiyelit. 4. Difteriya. 5. Qoqshol. 6 Ko`kyo`tal. 7. Qizamiq. 

8. Epidemik paratit.  9. Nizomiq.