O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarkand davlat arxitektura qurilish instituti

Nazorat uchun savollar. 
1. Maxsus yog‘och qurilmalar turiga nimalar kiradi? 
2. YOg‘och machtalar nima maqsadda qo‘llaniladi va ular qanday 
zlementlardan tayyorlanadi? 
3. YOg‘och minoralarning panjaralari qanday ko‘rinishda bo‘ladi? 4. 
YOg‘och qirralarning qanday turlari mavjud? 
5. YOg‘och havozalar va gumbazsimon qoliplar nima maqsadda qo‘llaniladi? 
6. Siloslar nima maqsadda qo‘llaniladi? 
7. Ko‘priklarning yurish qismlarining konstruksiyalari qanday bo‘ladi? 
8. Avtomobil yo‘llarida necha metrlik ko‘priklardan foydalaniladi? 

---

14 maruza:Plastmassa konstruksiyalar. Plastmassalar va ularning turlari. 
Qurilishda qo‘llaniladigan plastmassalardan yuk ko‘taruvchi va o‘rab turuvchi 
konstruksiyalar tayyorlanadi. Materiallarning asosini organik birikmalar, kimyo 
sanoatining chiqindilari tashkil qiladi. Asosiy element - polimerlardir. Polimer bu 
"polimeros" so‘zidan kelib chiqqan bo‘lib "poli"- ko‘p, "meros" - jism demakdir. 
Qurilishda qo‘llaniladigan plastmassalarga shisha plastiklar, serg‘ovak 
plastmassalar, organik shisha, viniplast va yog‘och plastiklar kiradi. 
Qo‘llaniladigan plastmassalar quyidagi afzallik va kamchiliklarga ega. 
Afzalliklari: 
1. Kimyoviy va ishqorli ta’sirlarga chidamli. 
2. YUksak mustahkamlik ko‘rsatkichlariga ega. 
3. Biologik ta’sirlarga chidamli. 
4. Istalgan forma (ko‘rinish) berish mumkinligi. 
5. YUksak elektr himoya qilish sifatlari. 
6. Oson ishlov berish mumkinligi. 
7. Elimlangan va payvandlangan elementlar tayyorlash mumkinligi. 
Kamchiliklari: 
1. Kuchlar ta’sirida deformatsiyalanuvchanligi. 
2. YOnuvchanligi. 
3. Vaqt o‘tishi bilan issiqlik va quyosh nurlari ta’sirida eskirishi. 
4. YUzasining tez tirnaluvchanligi. 
Plasmassa materiallarining yuqorida qayd qilingan kamchiliklari tarkibiga 
antistat, ingibator va boshqa kimyoviy birikmalar qo‘shish yo‘li bilan bartaraf 
qilinadi.