O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat chet tillar instituti

Tadqiqotning nazariy ahamiyati quyidagi jihatlardan tashkil topgan:1) ingliz tilida so‘zlashuv frazeologizmlarini semantik–funksional xususiyatlarini tavsiflash; 2)so‘zlashuv frazeologizmlarining uslubiy o‘ziga xosliklarini tahlil etish; 3) ingliz so‘zlashuv frazeologizmlarining funksional xususiyatlarini yoritish va ularning matn tarkibida ifodalanish jihatlarini tavsiflash va hozirgi zamon ingliz tili frazeologiyasi masalalarining yoritilishidadir.
Tadqiqotning amaliy qiymati hozirgi zamon ingliz tilidagi so‘zlashuv frazeologizmlarining semantik-funksional xususiyatlarini aniqlashdan iborat. Shuningdek o‘tkazilgan tadqiqot natijalaridan ixtisoslashgan o‘quv yurtlarida, bakalavrlikning barcha bosqichlarida ingliz tili o‘qitish amaliyotida leksikologiya fanidan nazariy kurslarni o‘qitishda, matn tahlili va stilistika fanlarining amaliy mashg‘ulotlarida hamda frazeologiyada foydalanish tavsiya qilinadi.
Himoyaga qo ‘yilgan asosiy masalalar quyidagilardan iborat:
1) Har qanday tilning frazeologik qatlami shu tilda so‘zlovchilarning madaniyati, urf-odatlari va milliy xarakteriga bog‘liq;
2) Ingliz tili frazeologik fondining asosiy qismini tashkil qiluvchi so‘zlashuv frazeologizmlari, semantik jihatdan ma’lum bir turkumlarga bo‘linib o‘rganiladi;
3) FB lar obrazlilik va ekspressivlikni vujudga keltiruvchi murakkab vositalar bo‘lib, ular badiiy, siyosiy, publisistik matnlarning ifodaviy ta’sirchanligini oshirishga xizmat qiladi. FB larda ob’yektiv bilimlar va insonning ularga nisbattan sub’yektiv munosabatlari aks etgan bo‘ladi;
4) So’zlashuv FB larining asosiy qismi ma’no jihatdan insonga qaratilgan: ular kishining biror fizik ruhiy, aqliy-intelektual xususiyatini, hatti harakatini baholaydi. Shu sababli FB larning ma’no tarkibida ko’pincha konnotativ element ishtirok etadi. Bu element FB ning denotativ ma’nosiga emotsional-ekspressiv bo’yoqdorlik yuklaydi.
5) Tildagi nominativ birliklar ichida FB lar o’ziga xos semantik-uslubiy xususiyatlarga egaligi bilan ajralib turadi. FB lar ma’lum bir tushunchani nafaqat nomlash balki uning ichki stilistik o‘ziga xosliklarini ifodalash, FB ifoda etayotgan ma’no noziklikllarini ko‘rsatib berish xususiyatiga ham ega.
6) Tildagi barcha boshqa birliklar kabi FB lar ham nutq momentida ma’lum bir funksiya bajarib keladi va bu ularning semantik-stilistik xususiyatlari bilan bevosita bog‘liq.