O‘zbekiston Respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat chet tillar instituti til nazariyasi va adabiyotshunoslik kafedrasi

Nutq madaniyati va tilning tasviriy vositalari
Tilning tasviriy vositalari. Ko‘chimlar: metafora, metonimiya, sinekdoxa, vazifadoshlik, ironiya, sarkazm tushunchalari; sintaktik figuralar: takror inversiya, ellipsis, gradatsiya, antiteza, ritorik so‘roq. Nutqda tilning tasviriy vositalardan foydalanish imkoniyatlari.
Amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etish bo‘yicha
ko‘rsatma va tavsiyalar
Nutqi madaniyati kursining mundarijasi, maqsadi va vazifalari.
Nutqning asosiy xususiyatlari. Nutqning to‘g‘riligi, aniqligi, mantiqiyligi, sofligi, ta’sirchanligi.
Tilning tasviriy vositalari va o‘qituvchi nutqi madaniyati..Troplar va ularning turlari.Uslubiy figuralar.
Nutq madaniyati ilmiy va ta’limiy muloqotda.
Nutqning mantiqiyligi,
Ifodalik,boylik, o‘rinlik
Nutq madaniyati va notiqlik san’ati
Qadimgi Yunoniston va Rim notiqlik san’ati
Sharq mamlakatlarida nutq madaniyati tushunchasi.Yusuf Xos Hojib, Voiz Koshifiy, A.Navoiy va boshqalar
Notiqlik san’ati va ommaviy chiqishlar. Ritorikada ta’sir qilish va ishontirish san’ati.Namunali nutqni shakllantirishning asosiy shartlari.
Notiqlik san’atining jins va turlari.Notiqning shaxsiy fazilatlari
Notiq va tinglovchi o‘rtasidagi muloqotni tashkil etish usullari.
Nutq ta’sirchanligini oshirishning nolingvistik vositalari “Qo‘l harakati”, haqida.Masofa va uning turlari.
Bahs yuritish san’ati.Bahsda noxolis usullar..Sarosimaga solish”,”Dalilni moylash”
Nutq madaniyati texnikasi
Amaliy mashg‘ulotlarda nutq madaniyatini oshirishning amaliy masalalari bilan shug‘ullanadilar. Atoqli notiqlarning so‘z qo‘llash mahorati, madaniy nutqning lisoniy va nolisoniy me’yorlari masalalarini o‘rganadilar.
Amaliy mashg‘ulotlarning tavsiya etiladigan taxminiy mavzulari:
Nutq madaniyati, notiqlik, nutq shakllari va turlari bo‘yicha kollokvium
Madaniy nutqning talaffuz va imlo me’yorlari bo‘yicha mashq
Madaniy nutqning grammatik va uslubiy me’yorlari bo‘yicha mashq
Fikrni nutq uslublariga mos ifodalash bo‘yicha trening
Notiqning nutq texnikasi (ovoz, ohang, urg‘u, pauza va b.) ga doir trening
Yozma matnlardagi madaniy nutqning asosiy kommunikativ sifatlari (nutqning to‘g‘riligi, aniqligi, mantiqiyligi, jo‘yaliligi) voqelanishi tahlili
Og‘zaki nutqdagi madaniy nutqning asosiy kommunikativ sifatlari (nutqning sofligi, boyligi, ifodaliligi) voqelanishi tahlili
Nutqning qisqaligi bo‘yicha trening
Fikrni turli nutqiy sharoit va vaziyatga mos ifodalash mashqlari
Ish qog‘ozlari ustida ishlash