O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti kredit-iqtisod fakulteti

3 
1-BOB 
QISHLOQ XO‟JALIGINI BANKLAR TOMONIDAN 
KREDITLASHNING NAZARIY-HUQUQIY ASOSLARI
 
7 
1.1. 
O`zbekiston iqtisodiyotida qishloq xo`jaligining tutgan o‟rni 
7 
1.2. 
Banklar tomonidan qishloq xo‟jaligini kreditlashning nazariy-huquqiy 
asoslari……………………………………
11 
1-bob bo‟yicha xulosa…………………………………..…… 
20 
2-BOB 
O‟ZBEKISTON TIJORAT BANKLARI TOMONIDAN 
QISHLOQ XO‟JALIGINI KREDITLASHNING ZAMONAVIY 
HOLATI........................................................
 
21 
2.1. 
Qishloq xo‟jaligi korxonalarini kreditlashning tartibi va o‟ziga xos 
jihatlari.………………………………………… 
21 
2.2. 
Tijorat banklari tomonidan qishloq xo`jaligini kreditlashning
amaldagi holati tahlili………………………...……………. 
30 
2.3. 
Chet el liniyalari hisobidan qishloq xo‟jaligini kreditlashning 
tahlili……………………………………………….………… 
40 
2-bob bo‟yicha xulosa….…………………………..……….. 
45 
3-BOB 
O‟ZBEKISTON TIJORAT BANKLARI TOMONIDAN
QISHLOQ XO‟JALIGINI KREDITLASHNI RIVOJLANTIRISH 
YO‟LLARI…………………………... 
47 
3.1. 
Qishloq xo‟jaligini kreditlashni rivojlantirish bilan bog‟liq bo‟lgan 
muammolari............................................................... 
47 
3.2. 
Qishloq xo‟jaligini kreditlashni rivojlantirish yo‟llari........... 
53 
3-bob bo‟yicha xulosa….…………….………………….….. 
64 
XULOSA VA TAKLIFLAR………………………………………..…. 
65 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‟YXATI…….…….……. 
68 
ILOVALAR……………………………………………………………. 
73 

---

7 
KIRISH 
Mavzuning dolzarbligi. Har qanday davlatning iqtisodiyoti ma`lum tarmoq, 
soha va xizmatlar yig`indisidan iboratdir. Milliy iqtisodiyotimizda ushbu tarmoq, 
soha va xizmatlar ichida qishloq xo`jaligi eng asosiy sohalardan bo`lib, 
insoniyatning hayoti, turmush darajasi ko`p jihatdan uning rivojlanishi bilan 
belgilanadi. 
Qishloq xo`jaligida insonlar hayoti manbai hisoblangan oziq-ovqat, 
sanoatning ko`plab tarmoqlari uchun xomashyo ishlab chiqariladi. Qishloq 
xo`jaligi mamlakatda mavjud bo`lgan va boshqa tarmoqlar qamrab olishi qiyin 
bo`layotgan, foydalanilmayotgan ishchi kuchi resurslarini, tabiiy ishlab chiqarish 
resurslarini harakatlantirish imkoniyatiga ega bo`lgan tarmoqdir. Shuning uchun 
ham, o‟z vazifasining birinchi kunlaridan boshlab, O`zbekiston Respublikasi 
Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev tomonidan agrar sohani isloh qilish, aholi 
farovonligini ta`minlashning asosiy yo`nalishi bo`lgan xalq iste`moli tovarlarini 
ishlab chiqarishga katta ahamiyat berildi. Zero, prezidentimiz aytganlaridek: 
“Qishloq xo‟jaligini isloh qilish va oziq-ovqat xavfsizligini ta‟minlash masalalari, 
hech shubhasiz, biz uchun eng muhim vazifalardan biri bo‟lib qoladi. Eng avvalo, 
agrosanoat kompleksi va uning lokomotivi, ya‟ni haraktga keltiruvchi kuchi 
bo‟lgan ko‟p tarmoqli fermer xo‟jaliklarini izchil rivojlantirishga katta e‟tibor 
qaratilmoqda”
1
. 
O`zbekiston Respublikasi Prezidentining “O`zbekiston Respublikasini 
yanada rivojlantirish bo`yicha harakatlar strategiyasi to`g`risida”gi Farmoni qabul 
qilindi. Hujjatda 2017-2021 yillar oralig`ida O`zbekistonni rivojlantirishning 
beshta ustuvor yo`nalishi rejasi ishlab chiqilgan. Harakatlar strategiyasining 
uchinchi bo`limi “Iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirishning ustuvor 
yo`nalishlari“da quyidagi yo`nalish mavjud: “Qishloq xo`jaligini modernizatsiya 
qilish va jadal rivojlantirish” ushbu yo`nalishda asosan:
2
1
Sh.M.Mirziyoyev “Erkin va farovon,demokratik O‟zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz” 
“O‟zbekiston” nashriyoti, 2016,15-bet 
2 O`zbekiston Respublikasi Prezidentining “O`zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish 
bo`yicha harakatlar strategiyasi to`g`risida”gi farmoni 07.02.2017y. PF-4947 

---

8 
- qishloq xo`jaligi tarkibiy o'zgartirishlarni chuqurlashtirish va qishloq 
xo'jaligi ishlab chiqarishini izchil rivojlantirish,
- paxta va boshoqli don ekiladigan maydonlarni qisqartirish, bo'shagan 
yerlarga kartoshka, sabzavot, ozuqa va yog' olinadigan ekinlarni ekish, 
shuningdek, yangi intensiv bog' va uzumzorlarni joylashtirish hisobiga ekin 
maydonlarini yanada optimallashtirish; 
- fermer xo'jaliklari, eng avvalo, qishloq xo'jaligi mahsulotlarini ishlab 
chiqarish bilan bir qatorda, qayta ishlash, tayyorlash, saqlash, sotish, qurilish 
ishlari va xizmatlar ko'rsatish bilan shug'ullanayotgan ko'p tarmoqli fermer 
xo'jaliklarini rag'batlantirish va rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish; 
- qishloq xo'jaligi mahsulotlarini chuqur qayta ishlash, yarim tayyor va 
tayyor oziq-ovqat hamda qadoqlash mahsulotlarini ishlab chiqarish bo'yicha eng 
zamonaviy yuqori texnologik asbob-uskunalar bilan jihozlangan yangi qayta 
ishlash korxonalarini qurish, mavjudlarini rekonstruktsiya va modernizatsiya qilish 
bo'yicha investitsiya loyihalarini amalga oshirish; 
- qishloq xo'jaligi mahsulotlarini saqlash, tashish va sotish, agrokimyo, 
moliyaviy va boshqa zamonaviy bozor xizmatlari ko'rsatish infratuzilmasini 
yanada kengaytirish; 
- global iqlim o'zgarishlari va Orol dengizi qurishining qishloq xo'jaligi 
rivojlanishi hamda aholining hayot faoliyatiga salbiy ta'sirini yumshatish bo'yicha 
tizimli chora-tadbirlar ko'rish. 
Zamonaviy agrotexnologiyalarni joriy etish va fermerlarni yuqori unum 
bilan ishlaydigan qishloq xo„jaligi texnikasi bilan ta‟minlash hisobidan qishloq 
xo„jaligi ishlab chiqarishida intensiv usullarga o„tish ushbu sohani barqaror va 
samarali rivojlantirishda eng muhim yo„nalish hisoblanadi.