O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti qalandar abduraxmonov, Samandar qurbonov

 
Qisqacha xulosa 
Insonni rivojlantirish konsepsiyasi bugungi kunda eng yaxlit 
rivojlanish modeli hisoblanadi. U iqtisodiy o‘sish, ijtimoiy investit-
siyalar, odamlar imkoniyatlarini kengaytirish, asosiy ehtiyojlarni 
qondirish va ijtimoiy himoya tizimini tashkil etish, siyosiy va madaniy 
erkinliklar hamda inson hayoti barcha boshqa sohalarini qamrab 
oladigan rivojlanishning barcha masalalarini mujassamlashtirgan.
Inson taraqqiyoti indeksi har yili turli mamlakatlarda turmush 
darajasi, savodxonlik, ta’lim, umr ko‘rish davomiyligi kabi inson 
salohiyatining asosiy xususiyatlarini o‘lchash va taqqoslash uchun har 
yili hisoblab chiqiladi. U turli mamlakatlar va mintaqalar turmush 
darajasi o‘rtasidagi umumiy farqlarni aniqlashda standart va vosita 
vazifasini o‘taydi. Mazkur indeks BMTning Rivojlanish dasturi 
doirasida inson salohiyatini rivojlantirish to‘g’risidagi hisobotlarda 
e’lon qilinadi. Inson taraqqiyoti indeksi integral indeks bo‘lib, uni 
aniqlash uchun o‘rtacha kichik indekslarni hisoblash zarur. 
 
Mavzu bo‘yicha savollar 
1. Inson taraqqiyoti mezonlarini sanab o‘ting. 
2. Inson taraqqiyoti indikatorlarini tavsiflang.
3. Inson taraqqiyotining uchta o‘lchmlariga nimalar kiradi?
4. Hayotning kutilgan davomiyligi indeksi qanday hisoblanadi va 
u nima uchun zarur deb bilasiz?
5. Ta’lim olishning integral indeksini hisoblab chiqish orqali bilim 
olish imkoniyatini baholash qanday amalga oshiriladi?
6. Xarid qobiliyati pariteti nima? ITI da uning ahamiyati qanday?
7. Inson taraqqiyoti indeksi qanday hisoblanadi? Bosqichlarini 
sanab bering.
8. Inson taraqqiyoti indeksini o‘lchash usullari haqida nimalarni 
bilasiz?
9. O‘rtacha ta’lim davomiyligi indeksi qanday hisoblanadi?
10.Kutilayotgan ta’lim davomiyligi indeksi qanday hisoblanadi?

---

42