O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

 
 
3-bosqich. 
YAkuniy 
(15 min.) 
3.1. Mavzu boyicha 2-3 ta xulosa chiqaradi. Faol talabalar 
nomlarini aytadi va baholaydi. 
3.2. Mustaqil ish uchun topshiriqlar beradi: ―O`zbekistonda 
bozor 
islohotlarigacha 
qanday 
iqtisodiy 
munosabatlar 
hukmron edi‖, ―YAngi tizimga otishning tovar-pul 
munosabatlariga aloqadorligi nimada?‖ mazmunidagi savollar 
mustaqil ishlash uchun beriladi. 
3.1. 
Eshitadilar, 
savollarini 
beradi va 
yozib oladilar. 
3.2. 
Topshiriqlarni 
yozib oladilar. 
1-ilova 
“B.B.B.” jadvali asosida asosiy tushuncha va atamalar
Bilaman “Q”, 
Bilmayman “-”. 
Bildim “Q”, 
Bilaolmadim “-”. 
1 
Natural ishlab chiqarish
2 
Tovar ishlab chiqarish 
3 
Tovar 
4 
Tovar qiymati 
5 
Almashuv qiymati 
6 
Mehnat unumdorligi 
7 
Mehnat intensivligi 
8 
Qiymatning mehnat nazariyasi 
9 
Oddiy mehnat 
10 
Murakkab va malakaviy mehnat 
11 
Qiymat qonuni 
12 
Pul vazifalari 
13 
Oltining qiymati 
14 
Naqd pullar 
15 
Kredit pullar 
 

---

142 
2-ilova
Ijtimoiy xojalikni tashkil etishning 
umumiy iqtisodiy shakllari 
 
Natural ishlab 
chiqarish
Tovar ishlab
chiqarish 
Mahsulotlarni ishlab 
chiqaruvchining oz 
ehtiyojlarini qondirishi 
uchun, xojalik ichki 
ehtiyojlari uchun ishlab 
chiqarilishi 
Tovar yoki xizmatlarning 
ishlab chiqaruvchining oz 
iste‘moli uchun emas, balki 
bozorda sotish uchun 
yaratilishi 
 
3-ilova 
Natural va tovar xojaliklarining bir-biridan farqlanishi
Asosiy jihatlar 
Natural xojalik 
Tovar xojaligi 
Moddiy ne‘matlarni 
ishlab chiqarish maqsadi 
Shaxsiy ehtiyojlarni 
qondirishda foydalanish 
Boshqa tovarlarga ayirboshlash, 
bozorda oldi-sotdi qilish 
Ishlab chiqariladigan 
mahsulot tarkibining 
aniqlanishi 
Ehtiyojlar va 
imkoniyatlardan kelib 
chiqqan holda oldindan 
aniqlanadi 
Bozordagi muayyan talab va 
ishlab chiqaruvchining xususiiy 
manfaati asosida aniqlanadi 
Iste‘molchini oziga jalb 
etish uchun kurash 
Bunday kurash mavjud 
emas 
Bunday kurash mavjud va tovar 
xojaligining rivojlanishi bilan 
kuchayib boradi 
Ishlab chiqarilgan 
mahsulotning iste‘mol 
qilinishi darajasi 
Barcha ishlab chiqarilgan 
mahsulotlar tolaligicha 
iste‘mol qilinadi 
Ishlab chiqarilgan mahsulotlar 
ayrim turlari va qismlarining 
sotilmay qolishi, ya‘ni iste‘mol 
kilinmasligi 
Ishlab chiqarish jarayonida 
ishchi kuchining ishtirok 
etish 
tamoyillari 
Ishlab chiqarish jarayonida 
faqat ozi va oila 
a‘zolarining mehnatidan 
foydalaniladi 
Ishlab chiqarish jarayonida 
yollanma ishchi kuchidan ham 
foydalanish mumkin 
4-ilova 
Tovar xojaligining vujudga kelishi va amal qilinishining 
ijtimoiy-iqtisodiy asoslari 
1.Ijtimoiy mehnat 
taqsimoti va 
ixtisoslashuv 
2.Xususiy mulkning 
vujudga kelishi va 
rivojlanishi 
3.Ishlab chiqaruvchilarning 
iqtisodiy jihatdan bir- 
biridan alohidalashuvi