202
5-ilova.
Pul muomalasi qonuni - muomala uchun zarur bo`lgan pul miqdorini aniqlash va unga
muvofiq
muomalaga pul chiqarishni taqozo qiladi.
Pul tizimi – bu mamlakatda mavjud pul birligi muomalasining tashkil qilish tartibi,
usullari
va unga nazorat qiluvchi kredit muassasalaridir.
Pul tizimining tarkibiy qismlari.
Pul birligi (dollar, marka, iena, rubl, so`m va h.k.).
Pul turlari (bank billetlari, tanga, chaqalar).
Pul emissiyasi tarkibi.
Muomaladagi pul massasini tartibga soluvchi davlat muassasalari.
Naqd pulsiz hisob kitobni amalga oshirish tartibi.
Milliy valyutani chet el valyutasiga almashtirish tartibi.
Pul bozori – moliyaviy bozorning tarkibiy qismi bo`lib, unda pul
va unga tenglashtirilgan
moliyaviy aktivlar harakati ularga bo`lgan talab va taklif ta‘sirida uyg`unlashtiriladi.
6-ilova.
O`zbekistonda umumiy pul miqdorini hisoblash uchun qo`llaniladigan
pul
agregatlari.
M0 q naqd pullar
M1 q M0 Q hisob varaqlaridagi pul qoldiqlari Q mahalliy byudjet mablag`lari Q byudjet,
jamoat va boshqa tashkilot mablag`lari
M2 q M1 Q banklardagi muddatli omonatlar
M3 q M2 Q chiqarilgan sertifikatlar Q aniq maqsadli zayom obligatsiyalari Q
davlat zayom
obligatsiyalari Q xazina majburiyatlari
Inflyatsiya – bu pul aylanish kanallarining ortiqcha pul massasi bilan to`lib
ketishi oqibatida
narxlar o`rtacha (umumiy) darajasining ko`tarilib borishini va natijada milliy pul birligining
qadrsizlanishini anglatadi.
7-ilova.
Pul-kredit siyosati – Mamlakat Markaziy banki tomonidan iqtisodiyotning barqaror,
samarali
amal qilishini ta‘minlash maqsadida o`tkaziladigan kurs va barqaror pul tizimini qo`llab-
quvvatlashga qaratilgan pul muomalasi va kredit sohasidagi chora-tadbirlar.
Do'stlaringiz bilan baham: 
