O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti

8. Korrupsiyaga yo‘l qo‘ymaslik prinsipi. Xarid qilish tartib-
taomillarini tashkil etish va o‗tkazishga doir talablar davlat xaridlari 
sohasida korrupsiyaga oid huquqbuzarliklarga yo‗l qo‗ymasligi kerak. 
Bunda korrupsiyaning oldini olishga qaratilgan chora-tadbirlar ustuvor 
bo‗ladi. 

---

62 
 
Davlat buyurtmachilari davlat xaridlarini amalga oshirish tartib-
taomillari to‗g‗risidagi axborotning ochiqligi va shaffofligini ta‘minlashi 
kerak. 
Davlat xaridlarida korrupsiyaga yo‗l qo‗ymaslik insofli raqobatni va 
qarorlar qabul qilish chog‗ida xolisona mezonlardan foydalanilishini; 
monitoring va nazorat o‗tkazishning, shu jumladan ichki monitoring va 
nazorat o‗tkazishning samarali tizimi yaratilishini; Qonun va davlat 
xaridlari sohasidagi boshqa qonunchilik hujjatlari talablarining buzilishi 
hollari to‗g‗risidagi ma‘lumotlar axborotning ochiq manbalarida e‘lon 
qilib borilishini; davlat xaridlari tartib-taomillari Qonunda belgilangan 
talablarga muvofiq o‗tkazilishini ta‘minlash yo‗li bilan amalga oshiriladi. 
Qonunchilikda 
davlat 
xaridlarini 
amalga 
oshirish 
sohasida 
korrupsiyaning oldini olishga doir boshqa chora-tadbirlar ham nazarda 
tutilishi mumkin. 
 
Nazorat uchun savollar 
1. Davlat xaridini tashkil etishning qanday modellari mavjud va ularning 
o‗ziga xos xususiyatlari nimalardan iborat? 
2. Markazlashgan modelning o‗ziga xos xususiyati nimadan iborat? 
3. Markazlashmagan modelda qanday xaridlar amalga oshiriladi? 
4. Aralash modelning kamchiliklari nimalardan iborat? 
5. Davlat xaridini tashkiliy elementlariga nimalar kiradi? 
6. Mamlakatimizda davlat xaridining qanday tartib-taomil turlari mavjud? 
7. Elektron do‗kon nima? 
8. Boshlang‗ich narxni pasaytirish uchun o‗tkaziladigan auksion qanday 
savdo turi? 
9. Tanlov deganda nima tushuniladi? 
10. Tenderning mohiyati niamadan iborat? 
11. Tenderlar orqali davlat xarini amalga oshirish qaysi hollarda amalga 
oshiriladi? 
12. To‗g‗ridan-to‗g‗ri shartnomalar orqali xaridlar qanday amalga 
oshiriladi? 
13. Davlat xaridlarining asosiy prinsiplari nimalardan iborat? 

---

63