O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti a. A. Karimov

Tannarx; prime cost; себестоимость; mahsulot ishlab chiqarish, ishlar 
bajarish, xizmatlar ko‘rsatishda foydalaniladigan moddiy resurslarning, asosiy 
fondlarning, mehnat resurslarining, shuningdek tovarlar ishlab chiqarish, ishlar 
bajarish, xizmatlar ko‘rsatish jarayonini amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan 
boshqa turdagi xarajatlarning qiymat bahosi 
Taqqoslovchi schyotlar; comparative accounts; срaвнительные счетa; 
ma’lum xo‘jalik jarayonlarining natijalarini aniqlash uchun tayinlangan 
buxgalteriya hisobi schyotlari. Bu ma’lum schyotlarning debet va kredit 
aylanmalarini taqqoslash yo‘li bilan bajariladi. 
Taqsimlovchi schyotlar; distribution accounts; рaспределительные 
счетa; ma’lum ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olish va ularnig 
kalkulyatsiya ob’yektlari, hisobot davrlari va hokazolar bo‘yicha to‘g‘ri 
taqsimlashni ta’minlash uchun tayinlangan buxgalteriya hisobi schyotlari. 
Taqsimlovchi schyotlar ikki turda bo‘ladi. Ularning bir xili hisobot davri 
davomida egri xarajatlar smetasining bajarilishi va hisobot davri oxirida 
kalkulyatsiya obyektlari bo‘yicha taqsimlanishi ustidan nazorat qilish uchun 
tayinlangan. Bunday schyotlar yig‘uvchi-tarqatuvchi hisoblanadi. Boshqa 
taqsimlovchi schyotlar kelgusi davrlar xarajatlari bo‘yicha to‘g‘ri taqsimlash uchun 
tayinlangan. Bunday schyotlarga davrlar bo‘yicha taqsimlovchi schyotlar deyiladi.

---

388 
Tarix; history; история; 1) tabiat va jamiyatdagi har qanday rivojlanish 
jarayoni. Shu ma’noda olamning yaratilish tarixi, yer tarixi, barcha fanlar tarixi va 
b. tushuniladi; 2) insoniyat va uning mahsuli bo‘lgan tamaddunlar rivoji, jamiyat 
va davlatlar o‘tmishi taraqqiyoti jarayonini o‘rganuvchi fan. 
Tartibga soluvchi schyotlar; regulating accounts; регулирующие счетa; 
xo‘jalik mablag‘lari baholarini tuzatish (tartibga solish), bu mablag‘lar holati
to‘g‘risida qo‘shimcha ko‘rsatkichlarni olish, shuningdek, ularning manbalarini 
aniqlash uchun tayinlangan buxgalteriya hisobi schyotlari. Har bir schyot ma’lum 
asosiy schyotni tartibga solish uchun tayinlangan. Bunda tartibga soluvchi 
schyotlarda hisobga olingan summa asosiy schyot summasiga qo‘shiladi, yoki 
undan olib tashlanadi. Tartibga soluvchi schyotlarni qo‘llash zaruriyati xo‘jalik 
mablag‘larini baholash bo‘yicha belgilangan qoidalar bilan bog‘liq.