O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti a. A. Karimov

6.3. Hujjatlar rekvizitlari va ularni rasmiylashtirish 
Har bir hujjat shunday rasmiylashtirilgan bo‘lishi kerakki, unda amalga 
oshirilgan muomalalar haqida to‘la - to‘kis fikrga ega bo‘lish va uning isbotlovchi 
kuchini ta’minlash uchun zarur bo‘lgan barcha ma’lumotlar mavjud bo‘lsin. 
Hujjatlarning tarkibiy unsurlari hisoblangan bu ma’lumotlar uning rekvizitlari deb 
nomlanadi. Rekvizit (lotincha reqnisitum) - bu kerakli, talab qilinadigan degan 
ma’noni anglatadi. 
Rekvizitlar quydagicha turkumlash mumkin: 
 
 
 
15-rasm. Hujjatlar rekvizitlarining turkumlanishi 
Hujjatlarning rekvizitlari hisob obyektlariga nisbatan belgi rekvizitlari va 
mazmun rekvizitlariga bo‘linadi. 
Hujjatlarning 
rekvizitlari 
Amal qilish
muddati bo’yicha 
O’zgaruvchan rekvizitlar 
Shartli-doimiy
rekvizitlar 
Hisob
obyektlariga
nisbatan 
Belgi rekvizitlari 
Mazmun rekvizitlari 
Ahamiyatliligi bo’yicha 
Majburiy rekvizitlar 
Qo’shimcha rekvizitlar 
Doimiy rekvizitlar 

---

98 
Belgi rekvizitlari hisob ob’etlarini (asosiy vositalar, nomoddiy aktivlar b.) 
aks ettiradi. Mazmun rekvizitlari hisob obyektining tavsifini ochib beradi (ulchovi, 
navi, xajmi va b.). Ahamiyatliligi bo‘yicha rekivizitlar majburiy va ko‘shimcha 
rekvizitlarga bo‘linadi. Majburiy rekvizitilar har bir dastlabki hujjatda bo‘lishi 
shart. 
“Buxgalteriya hisobi to‘g‘risi”dagi Qonunga binoan dastlabki hujjatlarning 
zaruriy rekvizitlari bo‘lib quyidagilar hisoblanadi: 

korxonaning nomi; 

hujjatning nomi va nomeri, uning tuzilishi sanasi hamda joyi; 

xo‘jalik muomalalarini nomi, mazmuni va miqdoriy o‘lchovi (natura va 
pul ko‘rinishida); 

ma’suliyatli shaxslarning shaxsiy imzolari. 
Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining “Elektron hujjat aylanishi 
to‘g‘risida”gi qonuning 6-moddasiga muvofiq elektron hujjatning majburiy