O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi tosnkent moliya instituti

1C kompaniyasining dasturiy mahsulotlari."1C" kompaniyasi sug'urta 
kompaniyalari uchun quyidagi echimlar taklif qiladi: 
Zamonaviy 
bozorda 
axborot 
texnologiyalari sug'urtasi 
sug'urta 
kompaniyalari borgan sari talabchan mijozlar bilan muvaffaqiyatli muloqot 
qilish imkonini beradigan asosiy omil hisoblanadi. Iste'molchilar, texnologik 
yangilik yaxshi tushunish , faol xizmat va sug'urtachilar tegishli texnologik 
darajasini kutayotgan, kundalik hayotda ularni foydalanish uchun kerak. 
Sug‘utra faoliyatida axborot tizimlarini shaklantirish texnologiyasi 
Sug‗urta kompaniyasi axborot tizimi virtual ofis va kompaniya veb sayti 
orqali ishlovchi virtual sug‗urta agentlarini o‗z ichiga olgan hamda tashqi axborot 
tizimlari bilan integratsiya qilish imkoniyati mavjud avtomatlashtirilgan axborot 
tizimi shaklida qo‘llaniladi (4.4.3-rasm). Ushbu axborot tizimida kompaniya 
bo‗limlari tomonidan foydalaniluvchi barcha dasturiy ta‘minotlar yagona 
platformaga joylashtirildi va kompaniya veb sayti hamda mobil ilovasi bilan o‗zaro 
axborot almashishni yo‗lga qo‗yish uchun optimallashtirilgan ma‘lumotlar bazasi 
asosida virtual ofis xizmati ishga tushiriladi.
Sug‗urta kompaniyasida axborotlarni yig‗ish va ro‗yxatdan o‗tkazish sug‗urta 
qildiruvchilar va sug‗urta qiluvchilar harakatlarini hujjat ko‗rinishda 
rasmiylashtirish uchun qo‗llaniladigan hujjatlar shakllarining sezilarli miqdori 
bilan o‗zaro bog‗liq bo‗lmoqda. Bu hujjatlar qo‗lda yoki texnik vositalardan 

---

270 
foydalangan holda to‗ldiriladigan hujjat shakllari an‘anaviy ko‗rinishga ega bo‗lib,
birlamchi hujjatlarning axborotlari mashina tashuvchisida yig‗ilishi va ro‗yxatdan 
o‗tkazilishi talab etilmoqda. 
Ma‘lumotlarni yig‗ish va ro‗yxatdan o‗tkazish bosqichi birlamchi 
hujjatlarning sug‗urta kompaniyasi bo‗linmalari va xizmatlaridagi hujjatlarda 
ro‗yxatdan o‗tkazilishi hamda mashina tashuvchilarida birlamchi ma‘lumotlarni 
tayyorlashni ta‘minlaydi. 
Axborotlarni yig‗ish va ro‗yxatdan o‗tkazish ko‗p mehnat talab qiluvchi 
bosqich bo‗lib, MBning sifat darajasiga ta‘sir etadi va sug‗urta kompaniyasi 
axborot tizimining o‗tkazish qobiliyati ana shu bosqichning mahsuldorligiga 
bog‗liq bo‗ladi. Bunda asosiy muammo mashina tashuvchilariga har qanday 
ATning asosi bo‗lgan katta miqdordagi meyoriy- ma‘lumotli axborotlar, 
shuningdek birlamchi hujjatlardagi ma‘lumotlarning o‗tkazilishi hisoblanadi. Bu 
katta mehnat xarajatlarini va axborotlarning past sifatini ta‘minlaydi hamda 
foydalanuvchilarning qaytadan o‗qitilishini talab etadi. 
Hozirgi vaqtda axborot jommunikatsiya texnologiyalari (AKT)ning 
rivojlanishi va iqtisodiyot tarmoqlariga jadallik bilan kirib borishi sug‗urta 
kompaniyalari sug‗urta polislarini tuzishda an‘anaviy usul, ya‘ni sug‗urta 
agentlaridan foydalanish bilan birga elektron shakldagi AKT vositalaridan 
foydalanish imkoniyatini bermoqda. Sug‗urta faoliyatini yanada rivojlantirish 
uchun, avvalo, innovatsion texnologiyalarga asoslangan elektron sug‗urta 
polislarini sug‗urta tizimiga joriy etish yo‘lga qo‘yilgan. Chunki elektron sug‗urta 
polisini joriy etish orqali sug‗urtalash jarayyoni kompleks 
avtomatlashtiriladi, sug‗urtalanuvchining sug‗urtalash jarayyonlariga sarflanuvchi 
vaqti tejaladi. 
Elektron sug‗urta polisini shakllantirish jarayonlari 4-rasmda tasvirlangan. 
Undan ko‗rinib turibdiki, barcha ishlar avtomatlashtirilgan tarzda amalga oshiriladi 
va mijoz polisni olish uchun kompaniyaga borishi yoki sug‗urta agentini chaqirishi 
shart emas. Mijoz sug‗urta kompaniyasi veb saytidagi shaxsiy xona orqali sug‗urta 
mahsulotini tanlaydi va elektron sug‗urta polisi uchun buyurtma beradi. Shundan 

---

271 
so‗ng sug‗urta kompaniyasi axborot tizimi tomonidan barcha ma‘lumotlar to‗g‗ri 
ekanligi tekshiriladi va mijozdan elektron to‗lov tizimlari orqali sug‗urta 
mukofotini qabul qilib olgach, sug‗urta mukofoti to‗langanligi hamda yangi 
elektron sug‗urta polisi tuzilganligi haqida tegishli bo‗limlarga va mijozga SMS 
yoi e-pochta orqali xabar yuboriladi.