O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent kimyo-texnologiya instituti shahrisabz filiali «oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan foydalanish

References 
1. A collection of "100 books" prepared jointly by the Ministry of Food and Agriculture of the 
Republic of Turkey and "Denizbank" 
website 
2. 1.https://agro-olam.uz/gilos-navlari/ 
3. 2.https://gujum.uz/salomatlik/gilosning-shifobaxsh-xususiyatlari/

---

“Oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan 
foydalanish muammolari” ilmiy-amaliy anjumani Shahrisabz-2022 yil 22-23 aprel 
194 
TERIB OLINGAN MEVALARNI SAQLASH SIFATIGA TA’SIR E’TIUVCHI OMILLAR 
Xatamova Hamidaxon Komiljonovna Andijon qishloq xo’jaligi va agrotexnologiyalar instituti, 
katta o’qituvchisi 
Voxobjonova Ibodatoy Zoxidjon qizi “Organik qishloq xo’jalik mahsulotlarini yetishtirish, 
saqlash va qayta ishlash” ta’lim yo’nalishi 1-39 grux talabasi 
 
Jahon miqyosida aholining oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlashda agrar sohaning o’rni va 
ahamiyati kundan-kunga oshib bormoqda. Jumladan, mamlakatimizda ham mavjud resurs va 
imkoniyatlardan oqilona foydalanib, aholini qishloq xo’jalik mahsulotlari bilan kafolatli ta’minlash, 
hosildorlik va manfaatdorlikni yanada oshirish, sohaga ilm-fan yutuqlari hamda zamonaviy 
yondashuvlarni joriy etish dolzarb masaladir. 
Muhtaram Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev 2020 yil 29 dekabr kuni Oliy Majlisga 
yo’llagan Murojaatnomasida, kambag’allikni qisqartirish va qishloq aholisi daromadlarini 
ko’paytirishda eng tez natija beradigan omil bu – qishloq xo’jaligida hosildorlik va samaradorlikni 
keskin oshirish ekanligini alohida ta’kidlab o’tdilar. 
Bu jarayonda har gektar yerdan olinadigan daromadni hozirgi o’rtacha 2 ming dollardan 
kamida 5 ming dollargacha yetkazish ustuvor vazifa qilib qo’yildi va qishloq xo’jaligiga eng ilg’or 
texnologiyalar, suvni tejaydigan va biotexnologiyalarni, urug’chilik, ilm-fan va innovatsiyalar 
sohasidagi yutuqlarni keng joriy etishimiz lozimligi belgilab berildi. 
Meva-uzum va sabzavotlar inson organizmi uchun muhim ahamiyatga ega. Ularda yengil 
hazm bo’ladigan qand, organik kislotalar, pektin moddalari, vitaminlar va mineral moddalarning 
ko’pligi oziqlik ahamiyatini yanada oshiradi. Meva-uzumlarning pishib yetilishi bilan oshlovchi 
moddalar miqdori kamayadi, bu esa taxirligining pasayishiga olib keladi. Meva-uzumlar tarkibida 
yetilish paytida bir qator o’zgarishlar ro’y beradi. Ayniqsa ularda qand miqdori ko’payib, kislota 
kamayib boradi. Masalan, ayrim mevalarda olcha, gilos va tog’olchada kislota miqdori aksincha 
ortadi. Mevalar pishganda ular tarkibidagi pektin va oshlovchi moddalar kamayadi. Vitaminlar 
pishish davrida ko’payadi [3].