O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti biznes moliyasi

REZYUME
Risk va daromad - moliyalashtirishning hal qiluvchi omillari

• Kompaniya uchun (ya'ni aksiyadorlar uchun) xizmat ko‘rsatish xarajatlari nuqtayi nazaridan moliyalashtirishning arzonroq manbalari (masalan, qarzlar) odatda ko‘proq riskli bo‘ladi; kam risklilari (masalan, aksiyalar) odatda qimmatroq bo‘ladi.

  
  

• Moliyaviy resurslar egasi uchun risk va daromadlilik musbat korrelyatsiyaga ega bo‘ladi, ya‘ni yuqori daromadlar yuqori riskni anglatadi va aksincha.

  
  

Oddiy aksiyalar

• Egalik qiluvchilar (aksiyadorlar) kompaniya kapitalida ulushga ega.

  
  

• Taqsimlanmagan foyda hisobiga, u kompaniyani moliyalashtirish manbalari orasida eng keng qo‘llaniladigan manba hisoblanadi.

  
  

• Aksiyadorlar uchun yuqori riskli, kompaniya uchun esa riski kamroq; investorlar yuqori daromad darajasini kutadilar, bu esa kompaniya uchun qimmatga tushadi.

  
  

• Kompaniya odatda dividendlar to‘lash bo‘yicha ham, aksiyalarni sotib olish bo‘yicha ham yuridik yoki shartnoma bo‘yicha majburiyatlarni o‘z bo‘yniga olmaydi.

  
  

• Dividend to‘lovlari kompaniya soliq bazasini kamaytirmaydi; bundan tashqari aksiyadorlarning dividend daromadlari soliqqa tortiladi.

  
  

• Taqsimlanmagan foyda asta-sekinlik bilan to‘planishi mumkin va u har doim ham kompaniyada mavjud bo‘lmaydi, ammo undan foydalanganda emissiya uchun hech qanday xarajat qilinmaydi.

  
  

• Huquqlar emissiyasi bu - mavjud aksiyadorlar uchun qo‘shimcha aksiyalarni joriy bozor narxiga nisbatan chegirma bilan sotib olish huquqini berishdir. Aksiyalar mavjud aksiyalarga proporsional ravishda taklif etiladi.

  
  

• Emissiya xarajatlari jalb qilingan mablag‘laming taxminan 6 foizini tashkil qiladi, ammo ko‘lami bo‘yicha tejash imkoniyati mavjud.

  
  

• Huquqning bahosi u darajada muhim emas.

  
  

• Huquqlar emissiyasi odatda muvaffaqiyatli bo‘ladi.

  
  

• Agar aksiyadorlar o‘z huquqlarini realizatsiya qilsalar, nazoratni qayta taqsimlash ro‘y bermaydi.

  
  

• Agar aksiyador huquqlardan foydalanishni istamasa, ular sotilishi mumkin.

  
  

• Ommaviy emissiya.

  
  

• Kompaniyalarning joriy faoliyatida ancha kam kuzatiluvchi hodisa.

  
  

• Emissiya xarajatlari katta - 13 foiz atrofida, ammo ko‘lami

  
  

bo‘yicha tejash imkoniyati mavjud.

• Aksiyalar bahosi muhim rol o‘ynaydi.

  
  

• Aksiyalar emissiyasini amalga oshirishda anderrayterlar (mohiyatan sug‘urtachi hisoblanadilar) jalb qilinishiga qaramasdan, ular muvaffaqiyatsiz bo‘lishi mumkin.

  
  

• Nazorat yangi aksiyadorlarga o‘tib ketishi mumkin.

  
  

• Agar fond birjasi listingi mavjud bo‘lsa aksiyani oson sotish mumkin bo‘ladi. Aks holda - bu juda murakkab kechadi.