O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti t. I. Bobakulov, U. A. Abdullayev, J. Ya. Isakov

7.3-§. Monetar siyosatning 2019-yil va 2020-2021-yillarga 
mo‘ljallangan asosiy yo‘nalishlari 
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan 2018-yilda 
monetar siyosatning 2019- va 2020-2021-yillarga mo‘ljallangan asosiy 
yo‘nalishlari ishlab chiqildi. 
Monetar siyosatning 2019-2021-yillarga mo‘ljallangan asosiy 
yo‘nalishlari: 
1. Markaziy bank tomonidan 2019-2021-yillarda bank tizimidagi 
likvidlilik hajmini maqbul darajada ushlab turish, likvidlilikning tarkibiy 
profitsiti yoki defitsitiga yo‘l qo‘ymaslikka qaratilgan pozitsiyani saqlab 
qolish. 
2. 
Monetar 
siyosatning 
amaldagi 
mavjud 
instrumentlari 
(intervensiya, qayta moliyalash stavkasi, majburiy zaxiralash, Markaziy 
bank kreditlari) yetarli emasligi, ularning samaradorligi pastligi hamda 
bank tizimidagi likvidlilikka o‘z vaqtida ta’sir ko‘rsatish imkoniyatlari 

---

 
166 
cheklanganligini hisobga olib, ularni qo‘llash strategiyasi uslublarini 
qayta ko‘rib chiqish. 
Markaziy bank likvidlilikni boshqarish bo‘yicha o‘zining quyidagi 
foizli instrumentlarini taklif etayapti (4-jadval) 
4-jadval 
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan taklif 
etilayotgan foizli instrumentlar
146
 
Operatsiya 
turlari
Maqsad
Shakli
Muddati
Amalga 
oshirilishi 
Asosiy 
operatsiyalar 
Likvidlilik 
hajmini 
boshqarish 
Deposit 
auksionlari, 
svop, repo 
auksionlar
2 hafta/1 oy 
Har hafta 
/zaruratga 
qarab 
Doimiy
operatsiyalari 
Foiz 
koridorining 
quyi va 
yuqori 
chegarasini 
belgilash 
Overnayt 
kreditlari, 
valyuta 
svoplari, 
depozitlar 
(auksion 
orqali)
1 kundan 6 
kungacha 
(yoki 1 
hafta) 
Har kuni 
/zaruratga 
qarab 
Uzoqroq 
muddatli 
operatsiyalari 
O‘rta 
muddatda 
likvidlilikni 
boshqarish 
Obligatsiyalar, 
kreditlar 
1,3,6 oylik, 
yillik 
Zaruratga 
qarab
3. Monetar siyosatning transmission mexanizmi samaradorligini 
oshirish. 
Bunda, inflyatsion targetlash rejimiga o‘tishda foiz kanalining 
muhimligini inobatga olgan holda Markaziy bank transmission 
mexanizmning mazkur kanalini rivojlantirishga asosiy e’tibor qaratadi. 
4. Ichki valyuta bozoridagi turli xil spekulyativ omillarning milliy 
valyuta almashuv kursi dinamikasiga ta’sirini kamaytirish maqsadida
iqtisodiyotda dollarlashuv hajmini kamaytirish va so‘m almashuv 
146
Jadval mualliflar tomonidan 
www.cbu.uz
 sayti ma’lumotlari asosida tuzilgan. 

---

 
167 
kursining erkin bozor sharoitida talab va taklif doirasida shakllanishini 
saqlab qolish. 
2019-yilda asosiy kapitalga yo‘naltiriladigan investitsiyalar 
hajmining 
oshishi, 
xalqaro 
pul 
o‘tkazmalari 
orqali 
valyuta 
tushumlarining o‘sishi hajmda eng kam ish haqi, byudjet tashkilotlari 
xodimlari ish haqlari, nafaqalar va boshqa ijtimoiy to‘lovlar miqdorining 
inflyatsiya darajasidan kam bo‘lmagan sur’atda oshirilishi hisobiga 
iqtisodiyotda investitsiyaviy va iste’mol talabining 2018-yildagidek 
yuqori darajada shakllanishi kutilmoqda. Bunday sharoitda iste’mol 
talabi dinamikasi inflyatsiyaga oshiruvchi bosim ko‘rsatadi. Talab 
inflyatsiyasini chegaralash uchun mamlakat aholisining jamg‘arma 
faollligini 
oshirish, 
ayniqsa, 
uzoq 
muddatli 
jamg‘armalarga 
investitsiyalarni rag‘batlantirish kerak bo‘ladi
147
.