O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti t. I. Bobakulov, U. A. Abdullayev, J. Ya. Isakov

O‘z-o‘zini nazorat qilish maqsadida berilgan savollar 
1. O‘zbekistonda monetar siyosatni isloh qilish bosqichlariga xos 
qanday xususiyatlarni bilasiz? 
2. Markaziy bankning qayta moliyalash siyosatiga xos bo‘lgan 
qanday xususiyatlar mavjud? 
3. Markaziy bankning majburiy zaxira siyosatiga xos bo‘lgan 
xususiyatlar qaysi? 
4. Nima uchun O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining ochiq 
bozor operatsiyalari mavjud emas? 
5. Global moliyaviy-iqtisodiy inqiroz davrida O‘zbekiston 
Respublikasi 
Markaziy 
bankining 
monetar 
siyosatida 
qanday 
o‘zgarishlar sodir bo‘ldi? 
6. Markaziy bankning qayta moliyalash stavkasi bilan inflyatsiya 
darajasi o‘rtasida qanday aloqadorlik mavjud? 
7. Monetar siyosatning 2019-2021-yillarga mo‘ljallangan asosiy 
yo‘nalishlari nimalardan iborat. 
 
 
147
Monetar siyosatning 2019-yil va 2020-202- yillar davriga mo’ljallangan asosiy yo‘nalishlari (92-b). www.cbu.uz. 

---

 
168 
 
 
8-BOB. MAKROIQTISODIY VA MOLIYAVIY 
BARQARORLIKNI MUSTAHKAMLASHDA MONETAR 
SIYOSATNING AHAMIYATI 
 
8.1-§. Monetar siyosatning makroiqtisodiy o‘sish sur’atlarining
barqarorligini ta’minlashdagi ahamiyati 
Monetar siyosat mamlakat yalpi ichki mahsulotining (YaIM) 
barqaror o‘sishini ta’minlashda, milliy bank tizimidagi likvidlilik 
muammosini hal qilishda va inflyatsiyani jilovlashda muhim o‘rin 
tutadi. Ayniqsa, dunyoning ko‘plab mamlakatlarida moliyaviy inqiroz 
davom etayotgan hozirgi sharoitda monetar siyosatni takomillashtirish 
muhim ahamiyat kasb etadi. 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Prezidenti 
I.A.Karimov 
e’tirof 
etganlaridek, “dunyoning ko‘plab yetakchi mamlakatlarida davlat qarzi 
va milliy byudjetlar taqchilligi muammosi deyarli hal etilmasdan 
qolmoqda, real iqtisodiyotda ishlab chiqarish pasayib bormoqda, jahon 
bozorida xarid talabining kamayishi davom etmoqda, ishsizlik darajasi 
yuqoriligicha qolmoqda, ijtimoiy keskinlik kuchaymoqda”
148
. 
Monetar 
siyosatning 
makroiqtisodiy 
o‘sish 
sur’atlarining 
barqarorligini ta’minlashdagi ahamiyati, avvalo, milliy valyutaning 
barqarorligini ta’minlash va inflyatsiya darajasining oshishiga yo‘l 
qo‘ymaslikda namoyon bo‘ladi. 
Milliy valyutaning qadrsizlanish sur’atining yuqori ekanligi 
importning qimmatlashishiga olib keladi va buning natijasida 
investitsiya me’yorining pasayishi yuz berishi mumkin. O‘z navbatida, 
investitsiya me’yorining pasayishi yalpi ichki mahsulotning o‘sish 
sur’atini pasayishiga va ayrim hollarda iqtisodiyotni retsessiya holatiga 
tushib qolishiga olib keladi. 
148
Karimov I.A. Bosh maqsadimiz – keng ko‘lamli islohotlar va modernizatsiya yo‘lini qat’iyat bilan davom 
ettirish. – Toshkent: O‘zbekiston, 2013. - B. 19. 

---

 
169 
Milliy 
valyutaning 
barqarorligini 
ta’minlash 
O‘zbekiston 
iqtisodiyotini rivojlantirishning zamonaviy innovatsion rivojlantirish 
maqsadida dolzarb masalalardan biri bo‘lib turibdi. Xususan, 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 7-fevraldagi PF-4947-
sonli farmoni bilan tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasini yanada 
rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi”da ilg‘or xalqaro tajribada 
qo‘llaniladigan instrumentlardan foydalangan holda pul-kredit siyosatini 
takomillashtirish, valyutani tartibga solishda zamonaviy bozor 
mexanizmlarini bosqichma-bosqich joriy etish va milliy valyutaning 
barqarorligini 
ta’minlash 
makroiqtisodiy 
barqarorlikni 
yanada 
mustahkamlash va yuqori iqtisodiy o‘sish sur’atlarini saqlab qolishning 
zaruriy shartlaridan biri sifatida belgilab berilgan
149
. 
Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 2- 
sentyabrdagi 
PF-5177-sonli 
“Valyuta 
siyosatini 
liberallashtirish 
bo‘yicha birinchi navbatdagi chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi farmonida 
milliy valyutaning chet el valyutasiga nisbatan kursini belgilashda 
faqatgina bozor mexanizmlarini qo‘llash hamda milliy valyutaning 
barqarorligini ta’minlashga qaratilgan qat’iy monetar siyosatni amalga 
oshirish valyuta bozorini yanada liberallashtirish sohasidagi davlat 
iqtisodiy siyosatining ustuvor yo‘nalishlari sifatida e’tirof etilgan
150
. 
1-jadval