O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi toshkent moliya instituti xasanov boxodir akramovich

Oddiy 
foizlar 
deganda 
mablag‗larni investitsiyalash jarayonida
shartnomaga asosan kelishilgan to‗lovning hisobot davri (oy, chorak va h.k.) 
yakunida qo‗yilmaning dastlabki (haqiqiy) qiymatiga asosan hisob qilinishi 
tushuniladi.
Oddiy foiz summasi qo‗llanilganda qo‗yilmani ortib borishi (kompaunding) 

---

197 
jarayonida quyidagi formuladan foydalanish mumkin:
I
p 
=
 
K
o
 *p *F
p 
 
bu yerda, 
I
p
- investitsiyalashni kelishilgan davri uchun foiz stavkasi;
K
o
 - qo‗yilmaning dastlabki summasi; 
p - investitsiyalash davomiyligi (har bir foiz to‗lovi amalga oshiriladigan 
davrlar miqdori bilan ifodalangan); 
F
p
 - o‗nli kasr bilan ifoda etilgan, foydalaniladigan foiz stavkasi. 
Ushbu holatda qo‗yilmaning kelgusi qiymati (K
q
) foiz summasini hisobga 
olgan holda quyidagi formula orqali aniqlanadi:
Q
q 
= K
0
 Q I
n 
= K
0
 (1 Q
p

F
p
)
1-misol. Quyida berilgan shartlar orqali bir yil uchun foiz summasini 
aniqlash zarur. Qo‗yilmaning dastlabki summasi 500000 so‗m. Har chorakda 
to‗lanadigan foiz stavkasi - 10%. Bu miqdorlarni formulaga qo‗yib chiqib foiz 
summasini aniqlaymiz:
I
n
 = 500000

4

0,1 = 200000 so‗m
Qavs ichidagi ko‗rsatkichlar (1Qn

F
p
) oddiy foizlar summasini ortib borishi 
koeffitsiyenti deyiladi. Bu koeffitsiyent doim bir birlikdan katta bo‗ladi.
Pul mablag‗i qiymatini diskontlash jarayonida oddiy foiz summasini hisob-
kitob qilishda quyidagi formuladan foydalanish mumkin: