O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi toshkent moliya instituti xasanov boxodir akramovich

 
Birliklar 
Tayyor 
Sotish
Alohida 
Sof sotish 
32
Management Accounting for Business Decisions, 2
nd
Edition, by Colin Drury, 2012 р.585

---

130 
miqdori 
mahsulotni sotish 
narxi, sh.b 
qiymati, 
sh.b. 
xarajatlar, 
sh.b. 
qiymati, sh.b. 
A Mahsulot 
1600 
25 
40000 
16000 
24000 
B Mahsulot 
800 
50 
40000 
24000 
16000 
Jami 
 
 
 
 
40000 
A Mahsulotga taqsimlangan 30 000 sh.b. x (24 000 sh.b. / 40 000 sh.b.) = 18 
000 sh.b. 
B Mahsulotga taqsimlangan 30 000 sh.b. x (16 000 sh.b. / 40 000 sh.b.) = 12 
000 sh.b. 
Taqsimlangan jami kompleks xarajatlar 30 000 
sh.b. 
4) Yalpi foyda doimiy ulushi usuli
33
Bu usulda kompleks ishlab chiqarish xarajatlari yalpi foydaning umumiy 
foizi mahsulotning har bir turi uchun bir xil qilib taqsimlanadi. Bu usul 
quyidagilarni o‘z ichiga oladi: 
1. Yalpi foyda foizini hisoblash. 
2. Sotilgan mahsulot tannarxini aniqlash va kompleks ishlab chiqarish 
xarajatlarini taqsimlash. 
Misol: 
Kompleks xarajatlar, sh.b. 
30 000 
Alohida xarajatlar, sh.b.: 
A Mahsulot 
16 000 
B Mahsulot 
24 000 
40 000 
 
Birliklar soni 
Tayyor mahsulotni sotish 
narxi, sh.b. 
Sotish qiymati, sh.b. 
A Mahsulot 
1600 
25 
40 000 
B Mahsulot 
800 
50 
40 000 
Jami 
 
 
80 000 
33
Management Accounting for Business Decisions, 2
nd
Edition, by Colin Drury, 2012 р.593

---

131 
1. Yalpi foyda foizini hisoblash. 
Sotish qiymati, sh.b. 
80 000 sh.b. 
Minus kompleks ishlab chiqarish xarajatlari va alohida qilingan xarajatlar, 
sh.b. 
70 000 sh.b. 
Yalpi foyda, sh.b. 
10 000 sh.b. 
Yalpi foyda foizi 
12,5 % 
2. Sotilgan mahsulot tannarxini aniqlash va kompleks ishlab chiqarish 
xarajatlarini taqsimlash