O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

Utilitalar- ma’lumotlarni ishlab chiqish yoki kompyuterlarga xizmat ko'rsatish operatsiyalari bilan qo'shimchalar (apparatli va dasturli vositalarni diagnostika qilish, testdan o'tkazish, disk maydonidan foydalanishni muvofiqlashtirish, magnitli diskda buzilgan axborotlarni tiklash va h.q.)ni bajarish uchun xizmat qiladi.
6. Himoyani boshqarish
Kompyuterga kirish foydalanuvchi login va paroli orqali amalga oshiriladi.
Operatsion tizim va kompyuterni boshqaruv tizimi ishlashi umuman kompyuterda qurilmalar ishlashida quyidagilarni o'z ichiga oladi: Protsessor, kopyuter xotirasi, fallar va kurilmalar. Ulardan foydalanishda albatta ishonchli va samaraga ega bo'lishi kerak.
Resurslarni boshqaruvchisi sifatida operatsion tizim quyidagi funksiyalarni bajarishi kerak:

1. 
   Qurilma holatining nazorati.
   
2. 
   Qurilmadan foydalanish vaqti va bajaradigan ishi haqida qaror qabul qiling.
   
3. 
   Qabul qilingan qaror bo'yicha qurilma ishini boshqaring.
   
4. 
   Qurilma ishni bajargandan so'ng bosh bo'lsin.
   

Shu bilan birga yana bir kancha funksiyalarni bajarishi lozim:

• 
  Protsessorni boshqarish funksiyalari
  
• 
  Xotirani boshqarish funksiyasi.
  
• 
  Fayllarni boshqarish funksiyasi.
  
• 
  Kurilmalarni boshqarish funksiyasi.
  

5. 
   Operatsion tizimlar turlari
   

Operatsion tizimlar quyidagi turlari mavjud:

• 
  Interfaol (Grafik interfeysga asoslangan)
  
• 
  Vaqtni taqsimlash rejimi
  
• 
  Real vaqtda ishlash rejimi
  

Interfaol operatsion tizim foydalanuvchiga terminaldan kompyuterga murojjat etishga ruxsat beradi. Foydalanuvchi boshqa vazifani to'xtatib, uzi bergan vazifani bajarishini ta‘minlaydi. Faqat multidasturdash va operatsion tizimlargina interfaol operatsion tizim bo'lishi mumkin.