Ozbekistоn Respublikasi Оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi


Олинган натижалар qуйидаги жадвалга yoзилади


Download 2.22 Mb.
bet68/96
Sana17.06.2023
Hajmi2.22 Mb.
#1522607
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   96
Bog'liq
1161 4.kampakt disk

Олинган натижалар qуйидаги жадвалга yoзилади:
Потенtsиал титрлаsh натижалари

мл


гр/eкв

E,B


мл

ΔE/
ΔV

VE.Н,
мл

рН

VE.Н,
мл

pK1 куch
ли кис.

pK2 куch
сиз кис.

Скислота г-eкв/л

Vкислота мл

куchли

куchсиз

куchли

куchсиз











































Eквивалент нукталарни аниqлаyoтганда yoки рН=f(VMOH) боғлиqликларнинг eгриланиsh соҳаларида eгриларга уринмалар o`тказилади ва ҳосил бo`лган кесманинг o`ртасидан абtsисса o`qига перпендикулyaр туshириб, eквивалент ҳажм VE.Н. топилади.
O`qув тажрибасидаги кислотани титрлаб бo`лгаch, shу кислотанинг (yoки кислоталар аралаshмасининг) нома`лум ҳажми олиниб, унинг титри аниqланади.


II-QИСМ
КОЛЛОИД КИМYO


ДИСПЕРС СИСТЕМАЛАРНИНГ O`ЗИГА ХОС ХУСУСИYAТЛАРИ

Ҳозирги замон коллоид кимyoсини ҳеch qандай муболағасиз, коллоидлар ва сирт ҳодисалар фани дейиsh мумкин. “ Коллоид “ сo`зи грекchа сo`з бo`либ клейсимон деган ма`нони англатади. Дисперслик, ya`ни моддани тарqалганлиги (майдаланганлиги ) коллоид кимyoвий характеристикаларнинг eнг асосийси ҳисобланади. “Дисперс“ сo`зи лотинchа тарqалмоq, бo`лак-бo`лак бo`либ кетмоq сo`зидан келиб chиqqан.


Бирор модданинг майда зарраchалари боshqа модда иchида тарqалиshидан ҳосил бo`лган система дисперс система дейилади. Тарqалган модда дисперс фаза, иккинchи модда eса дисперсион муҳит деб номланади. Агар дисперслик сo`зини кенг ма`нода иshлатсак, масалан молекулyaр сатҳдаги (атом ва yaдро сатҳдаги) дисперслик ҳар qандай моддага тааллуqлидир. Коллоид кимyoдаги дисперслик туshунchаси фаqат коллоид ҳолатдаги соҳани, ya`ни жисм кo``лами 10-7 дан 10-5 см гаchа бo`лган соҳани o`з иchига олади. Бу соҳада барchа реал жисмлар мавжуддир. SHунинг уchун коллоид ҳолат тo`ғрисида гапирганда у материyaнинг умумий ва shу ваqтнинг o`зида алоҳида бир ҳолати деб qаралиshи керак. Бу алоҳида ҳолатнинг асосий ҳал qилувchиси сирт ҳодисалардир. Хаqиqатда ҳам ҳар бир qаттиq жисмни майдалаyoтганда, eзаyoтганда биз узликсиз равиshда унинг йиғинди сиртини оshирамиз, бунда йиғинди ҳажм ва масса o`згариshсиз qолади. Демак, дисперсликни оshирган сари солиshтирма сирт ҳам ортади (бирлик массага нисбатан ).
Дисперс системаларда дисперс фаза зарраchалари катта сиртга eга бo`лганлиги сабабли уларнинг сиртидаги атом ва молекулалар алоҳида ҳолатда бo`лади. Кo`пинchа коллоид eритманинг сирт qавати унинг иchки qаватидан ҳатто таркиб жиҳатидан фарq qилади. Бинобарин, ҳар qандай дисперс системада хаqиqатан уchта фаза: дисперс фаза, дисперсион муҳит ва сирт фаза мавжуддир. SHунга кo`ра коллоид кимyoда уch мухим муаммо билан иsh кo`риshга тo`ғри келади, булар:
1) сиртда содир бo`ладиган ҳодисаларни ва сирт qаватларни o`рганиsh; 2) дисперс системаларнинг сирт фазага боғлиq хоссаларини o`рганиsh ва 3) дисперс системаларнинг мавжудлик shароитларини o`рганиshдан иборат.
Капиллyaр- ғовак моддалар ҳам дисперс системалар жумласига киради. Уларда ҳам yuqори дисперслик ва катта сирт мавжуддир. Бу синф дисперс системаларга тупроq, yoғоch, табиий сув, тоғ жинслари, адсорбентлар, катализаторлар, турли туман озиq –овqат маҳсулотлари, резина, бo`yoq ва ҳоказоларнинг ҳаммаси дисперс системаларга мисол бo`ла олади. Мембраналар, диафрагмалар, геллар ва ивиqлар дисперс системалар синфининг chегара ҳолатини eгаллайди. Мембрана диафрагмага qараганда умумийроq туshунchадир. Диафрагма – бу ғоваксимон жисмлар бo`либ, мембраналар eса одатда, yuпqа eластик плyoнкалардан иборат бo`лади. Улар ҳажмий фазаларни ажратиб туради. Лекин униси ҳам, буниси ҳам бир хил механизмда та`сир qилади. SHу сабабли диафрагма o`рнида ҳам мембрана туshунchаси кo`п иshлатилади. Дисперс системалар гетероген бo`либ улар икки (yoки ундан ортиq) фазадан – дисперс фаза ва дисперсион муҳитдан иборатдир.
SHундай qилиб, коллоидлар соҳасида yaнги сифат, yaнги мустаqил o`згарувchи – дисперслик келиб chиqqан. Дисперслик модданинг барchа хоссалари функtsиyaсига айланади. Cистема eса o`зидаги o`згарувchилари сони ортиshи билан мураккаблаshади. Кo`пгина qонунлар (масалан, таркибнинг доимийлик, Фарадей qонунлари, фазалар qоидаси) коллоид соҳасида бутунлай боshqаchа та`рифлана боshлайди.
Бу ажабланарли хол eмас, chунки физикавий кимyo qонунларини yaратиshда идеал системалардан (масалан, идеал газлар, chексиз суyuлтирилган eритмалар ва боshqа моделлардан) фойдаландик. Бизни o`раб олган дуне, бизни o`зимиз ҳам, дисперс системалардан таркиб топганмиз. SHунинг уchун кимyoнинг qонунларини реал дунyoга qo`ллаshда биз беихтиyoр o`зига хос бo`лган “коллоид – кимyo “ билан иsh кo`рамиз.

Download 2.22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   96




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling