O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi z. Nishanova, D. Qarshieva

 Bentonning ko„rish xotirasini o„rganish testi 
Bu testni A.L.Benton (1952) turli shakldagi rasmlarni ko‗rib esda olib qolish xususiyatlarini 
o‗rganish uchun ishlab chiqqan. Sinaluvchiga ko‗rsatiladigan rasmlar 3 guruhga birlashtirilgan. 
Barcha guruhlar o‗zaro teng. Ularning har biri 10 ta namuna kartochkalaridan tuzilgan. 
Kartochkalarda bir nechta oddiy geometrik figuralar aks ettirilgan (7-ilova). 
Har bir kartochka 10 soniya ko‗rsatiladi. Kartochkalar ko‗rsatilgandan so‗ng ularda chizilgan 
figuralarni esga tushirib chizish taklif etiladi. Olingan natijalar miqdoriy va sifatiy tahlil qilinadi. 
Sinaluvchi to‗g‗ri chizgan figura – 1 ball bilan, noto‗g‗ri chizilgan figura – 0 ball bilan 
baholanadi. Tadqiqot natijalarining umumiy bahosi faqatgina ko‗rish xotirasining holati 
haqidagina emas, balki aqliy taraqqiyot darajasi haqida ham bilishga imkon beradi.
Tovushlarni eslab qolish uchun o„tkaziladigan sinovlar 
Ma'nosiz so‗zlarni esda olib qolish uchun o‗tkaziladigan sinovlar mexanik xotira hajmini 
o‗rganishga qaratilgan. Tajriba quyidagicha o‗tkaziladi: sinaluvchiga alohida qog‗ozga yozilgan 
tovushlar aytiladi (7-jadval), keyin istalgan tartibda esga tushirish so‗raladi.
7-jadval 
Tadqiqot natijalarini qarorga qayd qilish sxemasi 

---

Qo‗zg‗ovchi material 
Ko‗rsatishlar soni 
1-seriya 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
na 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
ko 
- 
- 
- 
la 
- 
- 
- 
ra 
- 
- 
- 
- 
- 
tu 
- 
- 
- 
- 
ma 
- 
- 
- 
- 
- 
no 
- 
- 
- 
- 
zi 
- 
- 
- 
- 
- 
nu 
- 
- 
- 
la 
- 
- 
- 
Aytilgan «ortiqcha» 
tovushlar 
si 
ru 
da 
Esga tushirilgan tovush 
3 
5 
7 
7 
8 
10 
2-seriya 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
salom 
- 
- 
- 
- 
- 
doli 
- 
- 
kozim 
- 
- 
mira 
- 
- 
- 
nulim 
- 
- 
- 
kiryam 
- 
- 
- 
- 
vokar 
- 
- 
- 
- 
torik 
- 
- 
siza 
- 
- 
- 
viga 
- 
Aytilgan «ortiqcha» 
so‗zlar 
Esga tushirilgan 
so‗zlar soni 
4 
5 
6 
6 
9 
Avval 1-seriyadagi qo‗zg‗atuvchi material – 10 ta bir bo‗g‗indan iborat tovushlar o‗qib beriladi va 
sinaluvchidan ularni takrorlash so‗raladi, keyin bu tovushlar yana o‗qib beriladi. Tadqiqot 
qarorida barcha tovush birikmalari qayd etiladi. Navbat bilan har bir ko‗rsatishdan so‗ng jadvalda 
aytilgan so‗z birikmalari va tovushlar qayd etiladi. Ikki seriyani o‗tkazish uchun o‗rtacha 12 
daqiqa vaqt kerak bo‗ladi.