О`збекистон республикаси

6.1.4 Restoron va mehmonxona omboridan idish-tovoqlami, dasturxon va salfetkalami olish hamda joylashtirish tartibi.
Restoranga mijozlar kirmasdan avval dasturxon solinib qo'yiladi. Tartib quyidagicha: dasturxonlar qanday olingan bo'lsa, stollar ustiga Shunday quyib chiqiladi, so'ngra ulami stol ustiga yoziladi. Uning ungi, teskarisini bilib solish kerak. Dasturxonning ikki chetidan qo'l bilan tutib yoyiladi va stol ustiga solinadi. Dasturxonni o'rtasidagi dazmollangan taxt chiziqlari tutashgan joy stol markazida bo'lishi shart. Gulli dasturxonlar bo'lganda uning gulli qismlari ham bir-biriga mos qilib solinishi lozim.
Ofisiant dasturxonni o'ziga tortib yig'ishtirib oladi, agar stol devorga taqalgan bo'lsa, uni sal siljitadi, to'rt buklangan toza dasturxonni olib kelib, stol ustiga yozadi, dasturxonning ochiladigan tomoni ofisiantga qaratilgan bo'lishi kerak. Bosh barmoq va ko'rsatkich barmoqlari bilan dasturxonning bir tomonidan chekkasidan ushlab, stol ustiga yozadi. Dasturxon tekis yozilishi, buklanib qolmasligi, stol chetlariga uning to'rt atrofi ham barobar tushib turishi lozim.
Restoranning tushki taomlari oshxona bahosida sotiladigan bo'lsa, stoldagi dasturxon ustidan polietilen klyonka solinadi. Salfetka-sochiqlar - Tushlik, kechki taomlarda, qabul marosimlari, banketlar, tuylar va boshqa tantanali kechalarda polotnodan tayyorlangan salfetkalar ishlatiladi. U stolni bezaydi, chiroyli ko'rinish hosil bo'ladi. Salfetkalar tanlashning turli usullari bor. Shunday tamoyil bor: ofisiantning qo'li salfetkaga qancha kam tegsa, shuncha gigienik qoidali bo'ladi. Salfetkani kamay qilib berilsa, mijoz uchun ancha qulay. Salfetkalami taxlash xizmat turiga bog'liq. Xar bir zal uchun salfetkalar bir xilda taxlanadi. Nonushta uchun salfetkalar to'rtga buklanib, uchburchak, konvert, kamay shaklida oddiy qilib qO'yiladi.
6.1.5 Ofitsiantning taomni taqsimlashi jarayonida oshxona anjomlarining joylashuvi. Qoshiq va sanchqilar universal to’plam sifatida. Pichoqlar universal to’plam sifatida.
Xizmat ko'rsatish amaliyotida stol bezatishning asosiy texnik qoidasi ishlab chiqilgan: l. Ofisiant chap qo'lidagi sochiqcha bilan gazak tarelkalarini olib, o'ng quli bilan xar bir iste'mo1chi uchun quyib chiqadi, somsa tarelkasi chaproqqa, stol chetidan 2 srn ichkarida bo'lishi kerak. Gazak va somsa tarelkalari bir qatorda turishi lozim. Gazak tarelkasidan chapga vilka qo'yiladi (vilka o'ng qulda salfetka bilan ushlanadi). Gazak tarelkalarining o'ng tomoniga o'tkir tomonini tarelkaga qaratib, avval oshxona pichogi, keyin balik kesish uchun pichoq qo'yiladi. Ulami ham chap qo'l bilan salfetka orqali ushlanadi. Vilkalami gazak tarelkasidan chap tomonga, tishlarini yuqoriga qaratib qo'yiladi. Avval balik vilkasi, oshxona va oxirida gazak vilkasi teriladi. Hamma pichoq va qoshiqlar stol chetidan 2 srn ichkarida yotishi kerak. Pichoqlarning o'tkir tomonlarida fujerlar turadi. Gazak tarelkasida taxlangan salfetka bo'ladi. Mijoz tomonidan buyurilgan taom va ichimliklarga qarab, ofisiant stolga qO'shimcha idish-anjomlar olib keladi. Ba'zan anjomlarni xizmat ko'rsatish jarayonida ham keltirishi, foydalanilganlarini olib ketishi mumkin. 2. Ryumka, qadaxlarni terish tartibi taomlar berilishiga moslanishi lozim. Ryumkalarni o'ngdan chapga tomon qo'yiladi, vinolar ham xuddi Shunday tartibda beriladi; aroq ryumkalar gazaklar berilganda qO'yiladi; moderno vinosi - birinchi taom keltirilganda beriladi; qadax shampan vinosiga; fujerlar - suv va pivoga beriladi. Odatda ryumkalar fujerdan o'ng tomonga qo'yiladi, hamma vaqt Shunday bo'ladi. Agar banketlarda xizmat qilinadigan bo'lsa, 4-5 ta ryumka qo'yilishi zarur bo'lganda ularni ikki qator qo'yiladi. Kechga tomon stol bezatishga to'g'ri keIsa, xar bir stolga 3 tadan ryumka qo'yiladi. FujerIar tarelkalardan nariroq, markazga qo'yiladi. Ofisiant fujerlarni patnisda teskari qo'yilgan xolda olib keIadi. Patnisni chap qo'lida qo'tarib keladi, o'ng qo'li bilan stolga quyadi. Fujerlar uncha ko'p bo'lmasa, chap qo'li barmoqlari orasiga olib og'zini pastga qaratib olib kelishi mumkin. Chap qo'l kaftlari yuqoriga qaragan bo'ladi. 67 3. Birinchi navbatda stolga beriladigan idish-anjomlar patnis chetrog'iga qo'yiladi. Shirin taomlar, mevalalar uchun ishlatiladigan anjomlar stol bo'ylab, qo'l pichogi o'ngga, vilka chapga qo'yiladi. Stol yuzidagi bo'sh joylar e'tiborga olinib, ba'zi anjomlar joyi o'zgarishi mumkin. 4. Sochiq-salfetkalar qo'yilishi bilan stol bezatishga yakun yasaladi. So'ngra stol ustiga zirovarlar va kuldon qo'yiladi. Tuz, garimdori stolning o'rtasida, banketlarda tarelkalar ro'parasida turadi, biroq tuz garimdoridan chap tomonga qo'yiladi. To'rt yoki undan kam mijoz bo'lganda kuldon yo'lak tomon burchakka qO'yiladi, ko'p o'rinlik stollarda 3-4 kishiga bittadan kuldon stol markaziga qo'yiladi. Gul solingan guldonlar ham stol o'rtasida turadi. Zaldagi stol1aming qo'yilishiga, shakli, o'1chamiga qarab gul guldonlarini stolning turli tomoniga qo'yish ham mumkin. 5. Stolni dastlabki bezatishda ryurnka va qO'shimcha anjomlar qo'yish tavsiya etilmaydi. Yaxshisi ulami taom buyurilgandan so'ng xizmat jarayonida olib ke1gan ma'qul. Shuningdek, stol ustiga oldindan meva va ichimliklar ham keltirib qo'yilmaydi. Restoranda xizmat ko'rsatishga tayyorlanayoganda ofisiantlar mayda, ichi chuqurroq tarelkalami isitish shkaflariga qo'yadi. Ish kuni davomida navbatchi ofisiant ulami kuzatib boradi, kamayib qolganlari o'miga idishlar olib kelib to'ldirib turadi. Agar zalda xar 3 - 4 ofisiantga bitta muzlatkich ishlab tursa. Ular ishi ancha engillashadi. Ichimlik va boshqa narsalar bu erda saqlanadi. Ofisiant yaxna ichimliklarni olib mijozlarga tarqatadi, daftarchasiga yozib qo'yadi va bufetdan olib kelib, ular o'mini to'latadi. Ish kuni oxirida ortib qolgan ichimliklami bufetga qaytaradi, sotilganlari bo'yicha bufetchi bilan xisob-kitob qiladi. Choy va qahva ichish stol1ari tashkil etilganda gul1i dasturxonlar, gulli sochiq-salfetkalar ishlatiladi. Stol1arga shirinliklar solinadigan tare1kalar, qahva chashka, choynak-piyolalar qo'yiladi. Samovar, qahva pishirgich, choy qoshiq, gulli guidon va boshqalar bo'ladi.