Oʻzbekiston respublikasining soliq kodeksi (Yangi tahriri) Oʻzbekiston Respublikasining

44-BOB. XARAJATLAR 
305-modda. Umumiy qoidalar 
306-modda. Amortizatsiya xarajatlari 
307-modda. Nomoddiy aktivlarni 
amortizatsiya qilish xarajatlari 
308-modda. Investitsiyaviy chegirma 
309-modda. Amortizatsiya qilinadigan 
aktivlarni taʼmirlash xarajatlari 
310-modda. Foizlar va ayrim chiqimlar boʻyicha xarajatlar 
311-modda. Geologik jihatdan oʻrganish, qidirish va 
tabiiy resurslarni qazib olishga doir tayyorgarlik 
ishlari uchun xarajatlar 
312-modda. Ilmiy tadqiqotlarga va (yoki) 
tajriba-konstruktorlik ishlanmalariga doir xarajatlar 
313-modda. Umidsiz qarzlar boʻyicha xarajatlar 
314-modda. Qoʻshilgan qiymat soligʻiga doir xarajatlar 
315-modda. Zaxira fondlarini shakllantirish xarajatlari 
316-modda. Kafolatli taʼmirlash va kafolatli xizmat 
koʻrsatish yuzasidan kelgusi xarajatlar uchun zaxirani 
shakllantirish xarajatlari 
317-modda. Chegirib tashlanmaydigan xarajatlar 
305-modda. Umumiy qoidalar 
(1-q.)
Ushbu Kodeks 294-moddasi birinchi qismining birinchi bandida koʻrsatilgan yuridik 
shaxslarning soliq bazasini aniqlashda ushbu shaxslarning jami daromadidan daromad olish bilan 
bogʻliq barcha xarajatlar chegirib tashlanadi, bundan ushbu boʻlimga koʻra chegirib 
tashlanmaydigan xarajatlar mustasno. 
(2-q.)
Ushbu boʻlim maqsadlarida soliq toʻlovchi tomonidan Oʻzbekiston Respublikasida 
ham, uning hududidan tashqarida ham hisobot (soliq) davri davomida amalga oshirilgan 
(koʻrilgan), asoslangan va hujjatlar bilan tasdiqlangan chiqimlari (ushbu Kodeksning 333-336-
moddalarida nazarda tutilgan hollarda esa zararlar) xarajatlar deb eʼtirof etiladi. 
(3-q.)
Asoslangan xarajatlar deganda bahosi pul shaklida ifodalangan, iqtisodiy jihatdan 
oʻzini oqlagan chiqimlar tushuniladi. 
(4-q.)
Har qanday chiqimlar, basharti ular hech boʻlmaganda quyidagi shartlardan biriga 
muvofiq kelgan taqdirda, iqtisodiy jihatdan oʻzini oqlagan chiqimlar deb eʼtirof etiladi: 
1) daromad olishga qaratilgan faoliyatni amalga oshirish maqsadida qilingan boʻlsa; 
2) shunday tadbirkorlik faoliyatini saqlab turish yoki rivojlantirish uchun zarur boʻlsa yoxud 
xizmat qilsa va xarajatlarning tadbirkorlik faoliyati bilan aloqasi aniq asoslangan boʻlsa; 
3) qonunchilikning qoidalaridan kelib chiqsa. 
(OʻzR 21.04.2021-y. OʻRQ-683-son Qonuni 
tahriridagi band) 
(5-q.)
Hujjatlar bilan tasdiqlangan xarajatlar deganda quyidagi hujjatlar bilan tasdiqlangan 
chiqimlar tushuniladi: 
1) Oʻzbekiston Respublikasining qonunchiligiga muvofiq rasmiylashtirilgan hujjatlar; 
(OʻzR 21.04.2021-y. OʻRQ-683-son Qonuni tahriridagi band) 

---

2) tegishli xarajatlar amalga oshirilgan chet davlat hududida qoʻllaniladigan tartibga 
muvofiq rasmiylashtirilgan hujjatlar; 
3) boshqa shaklda rasmiylashtirilgan, shu jumladan xizmat safari toʻgʻrisidagi buyruq, yoʻl 
hujjatlari, shartnomaga muvofiq koʻrsatilgan xizmat haqidagi hisobot bilan rasmiylashtirilgan 
hujjatlar. 
(6-q.)
Ushbu Kodeksning 37-bobiga muvofiq, jumladan amortizatsiya qilinadigan aktivlarni 
sotib olish va hisobga olinadigan qoʻshilgan qiymat soligʻining summasi, shu xarajat sifatida 
eʼtirof etilmaydi, bundan ushbu Kodeksning 314-moddasida nazarda tutilgan hollar mustasno. 
(7-q.)
Agar ayni bir xarajatlar xarajatlarning bir nechta moddasida nazarda tutilgan boʻlsa, 
soliq bazasini hisob-kitob qilishda mazkur xarajatlar faqat bir marta chegirib tashlanadi.
(8-q.)
Soliq toʻlovchining qiymati chet el valyutasida ifodalangan xarajatlari milliy 
valyutada qiymati ifodalangan xarajatlar bilan birgalikda hisobga olinadi.
(9-q.)
Agar buxgalteriya hisobi toʻgʻrisidagi qonunchilik talablariga muvofiq xarajatni 
eʼtirof etish ushbu Kodeksga muvofiq xarajatni aniqlash va eʼtirof etish tartibidan farq qilsa, 
mazkur xarajat soliq solish maqsadlarida ushbu Kodeksda belgilangan tartibda hisobga olinadi. 
(OʻzR 21.04.2021-y. OʻRQ-683-son Qonuni tahriridagi qism) 
(10-q.)
Agar ushbu boʻlimda boshqacha qoida nazarda tutilmagan boʻlsa, soliq solish 
maqsadlarida, buxgalteriya hisobi toʻgʻrisidagi qonunchilikni qoʻllash chogʻida aktivlar va (yoki) 
majburiyatlarning qiymati oʻzgarganligi munosabati bilan buxgalteriya hisobida aks ettirilgan 
chiqimlarga xarajatlar sifatida qaralmaydi, bundan haqiqatda toʻlangan xarajatlar mustasno. 
(OʻzR 
21.04.2021-y. OʻRQ-683-son Qonuni tahriridagi qism) 
(11-q.)
Agar ushbu Kodeksda boshqacha qoida nazarda tutilmagan boʻlsa, buxgalteriya 
hisobi toʻgʻrisidagi qonunchilik talablariga muvofiq, uzoq muddatli aktivlarning dastlabki 
qiymatiga va zaxiralarning tannarxiga kiritiladigan xarajatlar amortizatsiya ajratmalari vositasida 
va bunday zaxiralarning tannarxi orqali chegirmalar jumlasiga kiritilishi lozim. 
(OʻzR 29.12.2021-
y. OʻRQ-741-son Qonuni tahriridagi qism) (Oldingi tahririga qarang) 
(12-q.)
Ushbu Kodeks 306-moddasining yettinchi qismiga muvofiq amortizatsiya 
ajratmalari hisoblanmaydigan uzoq muddatli aktivlarning qiymati mazkur aktivlar ushbu 
Kodeksning 298-moddasida nazarda tutilgan tartibda chiqib ketayotganda soliq bazasini 
aniqlashda hisobga olinadi. 
(OʻzR 29.12.2021-y. OʻRQ-741-son Qonuni tahriridagi qism) 
(Oldingi tahririga qarang) 
(13-q.)
Soliq toʻlovchining xarajatlariga tuzatishlar kiritish ushbu Kodeksning 332-
moddasiga muvofiq amalga oshiriladi.
(14-q.)
Ushbu Kodeksning 306-316-moddalari va 45-bobida koʻrsatilgan xarajatlar ushbu 
moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan shartlarga rioya etilgan holda chegirmalar jumlasiga 
kiritiladi.