O‘zbekiston soliq tizimida soliq bazasini aniqlash usullari va uning ahamiyati annotatsiya tayyorladi: smmt 94/21 guruhi talabasi Kabulov A

Soliq to‘lovchining faoliyat turiga qarab soliq bazasini aniqlash usuli[15]

№	Soliq turi	Soliq bazasini aniqlash xususiyati
1.	Qat’iy belgilangan miqdorda soliq	Tadbirkorlik faoliyatining turi va soliq to‘lovchining faoliyatni amalga oshirish joyi
2.	Bolalar o‘yin avtomatlari xizmati uchun belgilanadigan qat’iy soliq	O‘rnatilgan joylar (dona)
3.	Avtotransport vositalarini vaqtinchalik saqlash xizmati uchun qat’iy belgilangan soliq	Egallagan maydon (1 metr. kv.)

5-jadval asosida fikirlashadigan bo‘lsak, mamlakatimz soliq tizimida ayrim soliq turlari bo‘yicha faoliyat turiga qarab soliq solish bazasi aniqlanadi. Bu soliqlarga qat’iy belgilangan miqdorda soliq, bolalar o‘yin avtomatlari xizmati uchun belgilanadigan qat’iy soliq, avtotransport vositalarini vaqtinchalik saqlash xizmati uchun qat’iy belgilangan soliqlari kiradi.

Xulosa va takliflar
Soliq bazasini aniqlash tartibining puxta mexanizimi ularning to‘g‘ri va aniq hisoblanishiga, davlat byudjetiga yetarli miqdorda kelib tushishiga asos yaratuvchi asosiy manbaa ekanligini yuqoridagi tahlillar orqali kuzatishimiz mumkin. Hulosa tariqasida aytmoqchi bo‘lganlarimiz shulardan iboratki, soliq bazasi soliq to‘lovchilar faoliyatiga bevosita ta’sir o‘tkazuvchi omil sanalib, uning kengayishi yoki qisqarishi soliq to‘lovchilar miqdoriga to‘g‘ridan to‘gri ta’sir o‘tkazadi, qolaversa, davlat byudjetiga kelib tushishi, tushim miqdorining o‘zgarishiga to‘g‘ri proporsiyda bog‘langan. Shunday ekan soliq bazasini aniqlash tartibi eng muhim jarayon va uni takomillashtirish hamda jahon tajribalarini o‘rgangan holda eng samarali usullarni bizning soliq tizimimizga joriy etish oldimizda turgan muhim masalalardan sanaladi.