O'zbekiston tarixi
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
- Bu sahifa navigatsiya:
- Birinchidan
- Ikkinchidan
|
1
0‘sha manba. 2 Saidov Murodullo, Ravshanov Poyon. Jeynov tarixi. - T: Abu Ali ibn Sino nomidagi tibbiyot nashriyoti, 1996, 71-bet. 12- 1746 353 300 dan ortiq yarim feodal yer egalarining xo„jaliklari musodara qilindi, 5000 dan ortiq boylaming yerlari tortib olindi 1 . Jami bo„lib butun 0„zbekiston bo„yieha o„tkazilgan yer-suv islohoti natijasida 4801 ta xo„jalik quloq xo„jaligi sifatida tugatildi, 23036 xo„jalikning ortiqcha yerlari tortib olindi, yer jamg„armasiga 474393 desyatina yer qo„shildi. Yerlar bilan birga ot-ulov va asbob- uskunalar ham musodara qilingan edi. Mamlakatda yer-suv islohotini amalga oshirish ishlari bilan viloyat, okrug va tumanlar yer komissiyalari shug„ullandilar. Ularga yordam berish uchun qishloqlarda yordamchi komissiyalar tuzildi. Xullas, 0„zbekistonda amalga oshirilgan yer-suv islohoti natijasida respublika qishloq aholisining tarkibida bir qator jiddiy o„zgarishlar boidi, kambag„al dehqonlar kamayib o'rta hoi dehqonlar salmogi ortdi. Jumladan, yer-suv islohotiga qadar kambag„al dehqonlar guruhi barcha dehqonlaming 76 foiziga teng edi. Yer-suv islohotidan keyin esa, ulaming salmogi 39 foizga qisqardi va aksincha, o„rta hoi dehqonlaming salmogi 17 foizdan 52 foizgacha ortdi. 0„zbekistonda yer-suv islohotini o„tkazish paytida bir qator adolatsizliklarga ham yo„1 qo„yildi. Birinchidan, quloq va boy xo„jaliklari sifatida yo„q qilib yuborilgan xo„jaliklaming kattagina qismini o„rta hoi, o„z mehnati bilan kun kechimvchi dehqonlar tashkil etar edi. Ulaming aksariyatiga sho„rolaming o„zi yer taqsimlab berib, keyin ulami quloqlarga aylantirdi. Ikkinchidan, Sho„ro va Kompartiya idoralarida rahbarlik lavozimlarida o„tirganlaming ko„pchiligi nazariy-g„oyaviy va siyosiy jihatdan pishib yetilmagan shaxslar edilar. Ulaming ko„pchiligida xo„jalik- tashkilotchilik qobiliyati yo„q edi. Ana shuning oqibatida 20-yillarda davlatga kattagina foyda keltirib turgan shirkat xo„- jaliklari yo„q qilib yuborildi, ulami jamoalashtrish siqib chiqardi. 1924- yilda 912 shirkat 18 tuman uyushmasiga birlashgan edi. Ularda 233,5 ming kishi xizmat qilgan. Shundan 87 foiz dehqonlar paxtachilik shirkatlariga a‟zo boiib kirgan edilar. Qolgan qismi esa uzumchilik, bog„dorchilik, chorvachilik va boshqa sohalar bilan shug„ullanganlar. 1926- yil 1-iyulga kelganda Universal qishloq xo„jalik koope- rasiyasida 369 ming, 1927-yil oktabrida - 472 ming a‟zo bor edi. Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|