Quloqlami sinf sifatida tugatish asosida
ommaviy jamoalashtirish
harakati 1929-yildan boshlandi. Bu harakatga I.Stalinning 1929- yil 7-
noyabrda «Pravda» gazetasida e‟lon qilingan «Buyuk burilish yili» maqolasi
o„ziga xos bir turtki bo„ldi. Unda xalq xo„jaligining hamma sohalarida
boigani kabi jamoalashtirish sohasida
ham katta muvaffaqiyatlarga
erishilayotgani,
qishloq
mehnatkashlari
ommaviy
sur'atda
jamoa
xo„jaliklariga kirayotganliklari ta‟kidlangan edi. Jamoalashtirishdagi
kamchilik va nuqsonlar haqida esa maqolada lom-mim deyilmagan. Bu
jamoalashtirishni sun‟iy tarzda tezlashtirishda
mahalliy bolsheviklar
tashkilotlari rahbarlari uchun o„ziga xos «namuna» edi.
Jamoalashtirishni sun‟iy tezlashtirish va bu borada «sotsialistik
musobaqa»ni avj oldirishda VKP (b) MQsining 1929-yil 25-maydagi
«0„zbekiston partiya tashkilotining ishi to„g„risida» va 1930-yil 5
yanvardagi «Jamoalashtirish sur'ati va jamoa qurilishiga davlat yordami
berish tadbirlari to„g„risida»gi qarori hal qiluvchi o„rin tutdi.
Mazkur
qarorda sobiq SSSR hududi uch guruh tumanlarga boiindi va qaysi hudud
qachon jamoalashtirishni tugallashi rejalashtirildi.
Jumladan, 0„zbekiston
uchinchi guruhga kiritildi va u jamoalashtirishni 1933-yil bahorida
tugallashi kerak edi. Biroq VKP (b) MQsining Siyosiy Byurosi
mamlakatda
jamoalashtirish tajribasini o„rganib chiqib, amaliy tadbir-choralar belgilaydi.
Unda 0„zbekiston jamoalashtirish juda sekin rivojlanib borayotgan hududlar
qatoriga kiritiladi.
Markazning «tanqidiy xulosalari» asosida 0„zbekiston sho„ro hukumati
va Kompartiya respublikada jamoalashtirishni yuqori sur'atlarda va
safarbarlik asosida olib bordi. Bu borada 0„zbekiston Kompartiyasi
Markaziy Qo„mitasining 1930-yil 17-fevralda qabul qilgan «Jamoalashtirish
va quloq xo„jaliklarini tugatish to„g„risida» qabul qilgan qarorini ta‟kidlab
o„tmoq joiz, albatta. Mazkur qarorda respublikada ommaviy sur'atda
yalpi
jamoalashtiriladigan 17 hudud belgilab chiqildi va jamoalashtirishda kim
o„zdi sotsialistik musobaqasi avj oldirildi. Jumladan,
yoppasiga
jamoalashtirish bo„yicha o„zaro sotsialistik musobaqa Andijon va
Surxondaryo okruglari o„rtasida
tashkil etilgan edi
1
. Bu hoi sun‟iy jamoa
xo„jaliklarining tez sur'atlarda o„sishiga olib keldi. Agar 1930-yil
Do'stlaringiz bilan baham: