O'zbekiston tarixi

1
 0‘zR MDA, 837-fond, 35s-ro‘yxat, 1041-ish, 42-49-varaqlar.
2
O'sha manba.
3
 O'zR PDA, 58-fond, 354-ro‘yxat, 159-ish, 12-varaq.
4
O'sha manba.
5
 O'zR PDA, 158-fond, 355-ro‘yxat, 52-ish, 11-varaq.
6
 O'zR PDA, 58-fond, 357-ro‘yxat, 43-ish, 10-varaq.
573

---

lining yerga va hovli joylarga bo„lgan ehtiyoji yil sayin oshib bordi.
1959- 
yildan 1986-yilga qadar 0„zbekiston aholisi 10 million 368 
ming kishiga ko„paydi va jami boiib 18 million 487 ming
1
kishiga yetdi. 
Shu boisdan ham 1989-yilgi maiumotlarga qaraganda, 0„zbekistonda 240 
ming oilaning mutlaqo yeri boimagan, 1,8 milliondan ko„proq hovli esa 
uy-joy qurilishi va qishloq xo„jaligi mahsulotlarini yetishtirish uchun 
kengaytirishga juda muhtoj edi. Faqat Toshkent shahrining o„zida 92 
ming oila
2
yer uchastkasi olish uchun navbat kutardi.
Yuqorida aytilgan fikrlarni jamlashtirib xulosa qilinadigan boisa, 
0„zbekiston xalqi 80-yillaming o„rtalariga kelib sobiq Ittifoqda eng ogir 
va nochor iqtisodiy ahvolga tushib qolgan edi.
0„zbekistonda paxta yakkahokimligining avj olishi, aholi uchun 
zarur boigan qishloq xo„jalik va chorvachilik mahsulotlarining kam 
ishlab chiqarilishi, qimmatchilik, narx-navoning oshuvi va eng muhimi, 
aholi xarid quwatining nochorligi mamlakatda ogir oqibatlami keltirib 
chiqardi.
0„zbekiston yiliga aholining o'rtacha go„sht, sut, tuxum kabi 
mahsulotlami iste‟mol qilishi bo„yicha Ittifoq ko„rsatkichidan 3-6 
barobar kam edi. Jon boshiga o„rtacha daromad oyiga 75 so„mdan kam 
boigan aholi soni qariyb 45 foizni tashkil etardi
3
.
SSSR Statistika boshqarmasining bergan maiumotlariga qaraganda, 
1986-yil 25-mayda Toshkent shahri bozorlarida karam narxi Belgorod 
shahridagiga qaraganda ikki barobar qimmat, lavlagi narxi esa Omsk va 
Tomsk bozorlaridagiga nisbatan bir yarim barobar qimmat boigan. 
Nukus shahri bozorlarida esa sabzi Tobolsk va Novokuznesk 
shaharlaridagi narxda sotilgan
4
.
Sovet tuzumi shunday nohaq va adolatsiz jamiyat barpo etdiki, unda 
haq, adolat, insof va diyonat bilan yashagan insonning umri xorlik, 
qashshoqlik va nochorliqda o„tar edi. Chunki mazkur tuzumning asosida 
«Yo„qolsin boylar, yashasin yo„qsillar!» g„oyasi yotardi. Ayni paytda bu 
tuzum sharoitida hatto oddiy bir yumushni ham to„g„rilik va adolat 
yoiida hal qilishning iloji yo„q edi. Har