O'zbekiston tarixi
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
1
Сафаров Георгий. Колониальная революция. Опыт Туркестана. - М.: 1921, 87-бет. 2 Ali Bodomchi. Qo'rboshilar. -Anqara, 1975, 120-124-betlar. 118 gazeta»ning bergan ma‟lumotlariga qaraganda, «Favqulodda komissiya» Toshkentga «Butun Farg„ona qurollangan lager bo„lib qoldi» deb yonib turgan o„tga kerosin sepdi. Komissiya milliy nizoni yanada kuchaytirdi. Boshlanib ketgan milliy ozodlik harakatini rus xalqiga qarshi ko„tarilgan kurash sifatida talqin etdi. Madaminbek bunday ig„vogarlikni fosh etib 1919-yil 27-fevralda Skobelev shahri aholisiga qarata qilgan murojaatida bunday degan edi: «Meni go„yo rus aholisiga qarshi boryapti deb, bolsheviklar tomonidan tarqatilayotgan mish-mishlarga ishonmang. Yo„q. Men Sho„ro hokimiyatining o„ziga qarshi kurashmoqdaman, chunki bu xildagi hokimiyat o„zining xatti- harakatlari bilan o„ziga qarshi borishga majbur etadi» 1 . Madaminbek o„zining dasturiy kurash maqsadlarini yanada oddiyroq va ravonroq sur‟atda Farg„ona fronti qo„shinlarining qo„mondoni M.V.Safonovning 1919-yil 7-martda Farg„ona musul- monlariga da‟vatnomasini fosh etganda yozgan edi: «Siz Federatsiya tuzildi deb eion qildingiz. Siz xalqlar o„z taqdirini o„zi belgilay oladi, deb eion qildingiz, xo„sh, nega endi bulami bizga bermaysiz? Biz musulmon boiganimiz uchunginami, xolos? Bizga siz o„zingiz eion qilgan shiorlarga muvofiq o„z bilgimizcha yashashga imkon bering, biz musulmonlar ko„pchilikmiz-ku, axir...» 2 . Kurash borgan sayin alanga olaverdi. 1919-yil bahor oylarida milliy istiqlol bayrogini baland ko„targan Madaminbek kuchlari Namangan shahri atroflarida shiddatli jang operasiyalarini olib bordi. Bu operasiya yetti kechayu kunduz davom etdi. Jang harakatlari Farg„ona vodiysining Andijon, Margilon, Qo„qon, Jalolobod va boshqa shaharlari atroflarida ham qizib ketdi. Andijon atroflarida Mahkam Hoji qo„rboshi faoliyati sho„rolami tahlikaga soldi. Shermuhammadbek Margilonni egalladi. Xullas, 1919-yilning bahoriga kelib deyarli butun Farg„ona vodiysi istiqlolchi kuchlar qoiiga o„tdi. Sho„ro raislari, ijroiya qo„mitalari a‟zolari va RKP(b) Farg„ona guruhlari raislarining 1919- yil 29-31-martda boiib o„tgan Favqulodda qurultoyi Farg„ona vodiysida vujudga kelgan vaziyatdan jiddiy xavotirga tushganini eion qildi. Ammo bu vaziyatni oqilona bartaraf etish yoiini ko„rsatib bera olmadi. Aksincha, Farg„ona vodiysida vatanparvar kuchlarga qarshi kurashni yanada kuchaytirish g„oyasini ilgari surdi. Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|