O'zbekiston tarixi

Xalq Nozirlar Sho‘rosi raisi o‘rinbosari, Davlat reja raisi va XXSR MIQ raisi, 1925- 1926-
yillarda SSSR Mehnat va mudofaa Sovetining 0‘zSSR bo'yicha Moskvadagi vakili. 1927-
yilda 0‘rta Osiyo suv xo'jaligi qurilishi tashkiloti boshlig‘i. 1928-1934- yillarda SSSR Yer 
ishlari xalq komissarligining 0‘rta Osiyo bo‘yicha vakili. 1935— 1937-yillarda Qozog‘iston 
SSR Suv xo'jaligi bosh boshqarmasining boshlig‘i. Qizil Bayroq va Qizil Yulduz nishonlari 
bilan taqdirlangan. Stalincha qatag'on qurboni.
1
0‘sha manba, R-71-fond, 1-ro‘yxat, 37-ish. 80-137-varaqlar; 45-ish, 25- 29-varaqlar; 
147-ish, 
6
-varaq; 73-fond, 1-ro‘yxat, 19-ish, 9-11-varaqlar; 74-fond, 1-ro‘yxat, 37-ish, 89-
varaq.
2
 O'zR. MDA, R-69-fovd, 1-ro‘yxat, 55-ish, 
6
-varaq.
3
 Byulleten SSU Uzbekistana, 1925-yil, 1-son- 42-bet.
4
 Съезды Советов СССР. Союзных и Автономных Республик, Т.7 - М.: 1965, 27-
bet.
199 

---

Markazdan berilgan buyruq va ko„rgazma asosida ko„r-ko„rona amalga 
oshirilgan edi. 
Kompartiya a‟zolari va sho„ro hukumatiga xizmat qilayot- ganlarga 
alohida imtiyozlar va yengilliklar berildi. Qizil askarlar va ulaming 
komandirlari hamda 10 tanobgacha yeri boigan mirshablar barcha soliq -
oliqlardan ozod qilindilar. 0„rta hoi, boy va badavlat boimaganlar ham ko„p 
miqdorda soliq toiaydigan boidilar. Mana shu dalilning o„zi «adolatli» soliq 
tizimining adolatsizligini ko„rsatar edi. Savdogarlardan olinadigan patent 
soligi ham hamma uchun bir xil boidi. Katta-kichik savdogarlar farqlanmadi. 
Bu «tenglik» o„z navbatida tengsizlikni kuchaytirdi. Bundan tashqari 
kommunistlar mahalliy aholining diniy rasm-msumlari va an‟analarini oyoq 
osti qilib toptaydilar. Masjid va madrasalami yopib qo'yadilar. Xotin- 
qizlami paranji va chimmatlarini tashlashga majbur qiladilar. Barcha 
aholining yer-mulki, chorva mollari va parrandalari xatlanib hisobga olinadi. 
Madrasalar va qadim an‟anaviy maktablar yopib qo„yiladi. Bunday 
«inqilobiy» tadbirlaming tashabbuskorlari va ijrochilari Kompartiya a‟zolari 
edilar. Albatta bu kabi noinsoniylik, dahriylik va qonunsizliklardan xalq 
ommasi g„azabga keladi. Xorazm xalqi bunday zulm va adolatsizliklarga 
toqat qila olmay 1924-yil yanvar oyida Junaidxon atrofida uyushadi va 
Sho„ro hamda kommunistlar bedodligiga qarshi bosh ko„taradi. Xorazm 
xalqining Sho„ro va Kommunistik partiya siyosatiga qarshi nafrat his-
tuyg„usining mislsiz darajada kuchayganligining yana bir sababi Sho„ro qizil 
askarlarining xalq ommasiga nisbatan amalga oshirgan beboshligi va qirgin -
barotligi boidi.