“O‘zstandart” аgentligi “Ахborot-ma’lumot markazi” Davlat korxonasi “Ўзстандарт” агентлиги

ФУНДАМЕНТАЛ ФАНЛАР: Табиат, жамият ва тафаккур базис 
тузилмаларининг муомала ва ўзаро таъсир қонунларини билишга 
йўналтирилган фанлар. 
Изоҳ – бу қонунлар, амалий фанлардан фарқли равишда, улардан 
фойдаланишдан қатъи назар «тоза кўриниш»да ўрганилади.
ФУНДАМЕНТАЛЬНЫЕ НАУКИ: Науки, направленные на 
познание законов, управляющих поведением и взаимодействием 
базисных структур природы, общества и мышления. 
Примечание – эти законы изучаются в «чистом виде» как таковые, 
безотносительно к их возможному использованию, в отличие от 
прикладных наук. 
GEOMETRIK PROGRESSIYA: Har bir keyingi hadi oldingisini 
progressiya maxraji deb ataladigan muayyan bir songa ko'paytirish bilan 
kelib chiqadigan sonlar qatori. 
Izoh – 1877-1879-yillarda fransuz muhandisi Sharl Renar geometrik 
progressiyani havo sharlari uchun foydalaniladigan kanatlar o‘lchamlarini 
aniqlash paytida qo‘lladi. Sh.Renar qatorni maxraj bilan tuzib chiqdi (10 
dan beshinchi darajadagi ildiz). R5 deb shartli belgilangan ushbu qator
negiziida keyinchalik Renarning asosiy qatorlari va qo‘shimcha qatorlari 
tuzib chiqildi.
Misol uchun, R
5
qatorining maxraji 
6
.
1
10
5



hisoblanadi.
R5 
6
.
1
10
5



: 1 – 1,60 – 2,5 – 4,0 – 6,3; 
R10 
25
.
1
10
10



: 1 – 1,25 – 1,60 – 2,0 – 2,50 – 3,15 – 4,0 – 5,0 – 
6,3 – 8,0; 
R20 
12
.
1
10
20



: 1 – 1,12 – 1,25 – 1,40 – 1,60 – 1,80 – 2,0 – … – 
2,8 – 3,15 va b.; 
R40 
06
.
1
10
40



: 1 – 1,06 – 1,12 – 1,18 – 1,25 – 1,32 – …– 3,15 
va b.; 
R80 
03
.
1
10
80



: 1 – 1,03 – 1,06 – 1,09 – … – 3,15 va b.; 
R160 
015
.
1
10
160



: 1 – 1,015 – 1,03 – 1,045 – 1,06 – 1,09 – 1,12 
– … – 3,15 R5 
6
.
1
10
5



: 1 – 1,60 – 2,5 – 4,0 – 6,3; 

---

104 
R10 
25
.
1
10
10



: 1 – 1,25 – 1,60 – 2,0 – 2,50 – 3,15 – 4,0 – 5,0 – 
6,3 – 8,0; 
R20 
12
.
1
10
20



: 1 – 1,12 – 1,25 – 1,40 – 1,60 – 1,80 – 2,0 – … – 
2,8 – 3,15 va b.; 
R40 
06
.
1
10
40



: 1 – 1,06 – 1,12 – 1,18 – 1,25 – 1,32 – …– 3,15 
va b.; 
R80 
03
.
1
10
80



: 1 – 1,03 – 1,06 – 1,09 – … – 3,15 va b.; 
R160 
015
.
1
10
160



: 1 – 1,015 – 1,03 – 1,045 – 1,06 – 1,09 – 1,12 
– … – 3,15 va b.
Radiotexnikada, ko‘pincha, Xalqaro elektrotexnika komissiyasi (XEK) 
tomonidan belgilangan E qatori bo‘yicha tuzilgan afzal sonlarni qo‘llashadi: 
Е
3 
2
.
2
10
3



; Е
6
 
5
.
1
10
6



; Е
12
 
2
.
1
10
12



; Е
24
 
1
.
1
10
24



Zarur hollarda, shuningdek, Е
48
, Е
96
va boshqa qatorlar ham 
qo‘llanadi.