Parodontal xirurgiya. Dental implatologiya. Ogiz bushligini protezlashga xirurgik usul bilan tayyorlash. Tish saklovchi operatsiyalar. Ma`ruza maqsadi

Kollagensimon membranalarni faqat S. Card (1989) o`rgangan. Buqalarni 
ko`r ichagi qavatidan olib, xromlashadi va tikuv materiali sifatida ishlatishadi. 
eksperimentda bunday membranalar 4-8 xaftada surildi. Uni tayyorlash qiyinchilik 
tugdirgani uchun, ishlatish samaradorligi past. 
Gidrolizirlangan poliefirni R. Caffesse i S. Nasjleti (1992) kuchuklarda 
eksperimentda o`rganishgan. Membranalar 3 oydan keyin surilgan. Suyak hosil 
bo`lish va tishmilk birikmasi hajmi oshganligi uni muvaffaqiyatini ta`minlab berdi.
Biodegradirlovchi poliefirni ortopediyada I. Magnusson (1990) qo`llagan. 
Bir oydan so`ng yangi birikma, 3 oydan so`ng esa suyak hosil bo`lgan. Membrana 
6 oydan so`ng surilgan. S. Yamada (1991), J. Gottow (1992), L. Laurell (1992) 
eksperimentda va klinikada olgan natijalari o`xshash bo`lgan. 
Vikril macca (Polyglactin 910) — sintetik modda, glikolid va laktidni 
o`zida 9:1 nisbatda tutadi. Neyroxirurgiyada tikuv materiali sifatida ishtiladi. 
Klinik amaliyotda milk lokal retsessiyasida va suyak defektlarini bartaraf etishda 
ishlatiladi. YUmshoq to`qimalar retsessiyasi kontrol’ guruxga nisbatan 4 marotaba 
tezrok yuzaga keladi. Ildizlar orasidagi defektlar kamayadi, lekin to`liq bekilmaydi 
[Quinones S. et al., 1991].
Suriladigan va surilmaydigan membranalar orasidagi farq uncha katta emas. 
Suriluvchi membranalar orasida regenerator potentsiali yuqori vikril massa, 
biodegradirlovchi poliefir va kollagen xossalari hisoblanadi. surilmaydigan 

---

membranalar bilan bir qatorda bunday membranalar tish milk birikmasi va suyak 
hajmini 2-3 barovar oshiradi. 
I. Magniisson (1990), N. Claffey (1989), U. Wikesjö (1991) fikricha, 
membranalarni effektivligi ularnining maxsusligi bilan emas, balki aniq bir holatda 
qon qo`yiqasini saqlashga va normal transformatsiyasini ta`minlashga bog’liq.
Tish ildizlarini kimyoviy biomodifikatsiyasi uchun ishlatiladigan dori 
vositalar. Tish ildizi yuzasi milk retsessiyasi yoki paradontal cho`ntaklar ichida 
yalang’ochlanib qolganda, ularga mexanik ishlov natijasida tsementdan toksinlar 
va oksil agreratlarini yuqotish imkoni bo`lmaganda dori vositalar bilan ishlob 
berish extiyoji tug’ildi. Buning natijasida shu soha shilliq-suyakusti pardali laxtak 
bilan yopilganda yumshoq to`qimalar va tish ildizi yuzasida zich birikma hosil 
bo`lmaydi. 
Kollagen tolalar dentin kanallari yoki tsement to`qimalari orasiga o`sib 
kirishi zarur. Milk retsessiyasida ildiz yuzalari silliqlashgan bo`ladi, dentin kanallar 
chiqaruv yullari to`z qatlamlari bilan berkitilgan bo`ladi. YUmshoq to`qimalar va 
ildiz yuzasi orasidagi bog’liqlikni mustaxkamlash uchun, birinchidan, chikaruv 
yullarini ochish kerak, ikkinchidan, undan patologik to`qimalarni bartaraf etish 
kerak. Xozirgi vaqtda turli xil moddalar ishlatiladi, lekin aksariyat xollarda limon 
kislotasi, tetratsiklin va fibronektin ishlatiladi. 
Limon kislotasi 18 % eritma sifatida (pH 1,0) applikatsiya yuli bilan 0,5—
1 minutga qo`yiladi. Uning toksikligi atrof to`qimalarga minimal bo`ladi. Bunda 
ildiz yuzasidagi oksil konglameratlar yo`qoladi, dentin kanallar kengayadi, yuza 
tsementda 
reparatsion 
jarayonlar 
ko`zatiladi. 
Zararlangan 
va 
dimeneralizatsiyalangan yuza olingandan keyin, tish karashlari qolgan takdirda 
xam mustaxkam birikma hosil bo`ladi.