- Dispeptik sindrom o’z ichiga kuyidagi simptomlarni oladi:
- a) anoreksiya,
- b) zarda qaynashi,
- v) kekirish,
- g) kungil aynish,
- d) qayt qilish,
- e) meteorizm,
- j) qabziyat,
- z) ich ketishlar.
Ishtaxa buzilishlari - Anoreksiya
- Giporeksiya
- Giperreksiya
- Parareksiya
- Anoreksiya – ovqatga ob’ektiv extiyoj paytida ishtaxani to’lik yuqolishi.
- Anoreksiyani quyidagi turlari farqlanadi:
- a) intoksikatsion
- b) dispeptik
- v)neyrodinamik
- g) nevrotik
- d) psixogen
- e) neyroendokrinopatik
- Anoreksiya rivojlanish asosida ikkita mexanizm yotadi:
- 1) Ovqat xazm qilish markazini ko’zgaluvchanligini pasayishi (intoksikatsion, dispeptik anoreksiya);
- 2) Ovqat xazm qilish markazini neyronlarini tormozlanishi (neyrodinamik, nevrotik, psixogen anoreksiya).
Механизмы развития боли - Ovqat xazm kilish kanali kasalliklari rivojlanishi og’riq bilan birga kechadi. Xazm qilish a’zolari shikastlanishida ogriqni kelib chikish mexanizmlari kuyidagicha farklanadi:
- a) spastik mexanizm. Xazm qilish kanalini turli kismlarini sillik muskulaturasini spazmi bilan boglik ogriqlar. Kavak a’zolarning devoridan o’tayotgan tomirlarni kisilishi natijasida kelib chiqadigan ishemiya xam og’rik sababi bo’lishi mumkin.
- b) gipotonik mexanizm. Silliq muskulaturani tonusi pasayganda (gipotoniya), ichidagi maxsulot bilan kavak a’zolarini devorini kengayishi natijasida ogrik kelib chiqadi (me’da, ichaklar, o’t pufagi).
Og’riqni rivojlanish mexanizmlari - c) asab oxirlariga biologik aktiv moddalarning ta’siri (gistamin, serotonin, kininlar, prostaglandinlar)
- Bu moddalar yalliglanish va xujayralar shikastlanishida xosil buladi va ajraladi (gastritlar, duodenitlar, enteritlar, kolitlar, xoletsistitlar). Ayniqsa o’tkir pankreatitda ular ko’p miqdorda xosil bo’ladi.
- Ovqat xazm qilish sistemasi funksiyalarini buzilishlari:
- I. Ovqat xazm qilish sistemasining sekretor funksiyasining buzilishlari:
- 1) Gipersekretor xolatlar: a) gipersalivatsiya,
- b) me’da gipersekretsiyasi, c) pankreatik gipersekretsiya, g) giperxoliya;
- 2) Giposekretor xolatlar: a) giposalivatsiya,
- b) me’da giposekretsiyasi, c) pankreatik giposekretsiya, g) axoliya.
Do'stlaringiz bilan baham: |