Payvandlash xaqida umumiy maxlumolar Reja: Umumiy ma’lumot

Elektr yoyi bilan payvandlash sxemasi

N.G.Slavyanov birinchi bo‘lib payvandlash generatorini hamda payvandlashda

yoy uzunligini avtomatikaviy ravishda rostlab turadigan moslama konstruksiyasini

yaratdi.

Keyinchalik payvandlanadigan joyning o‘zinigina qizdirish uchun nisbatan kuchli

ekzotermik effekt hosil qilib yonadigan aralash moddalardan, shuningdek,

payvandlanayotgan joydan o‘tayotgan elektr toki ta’sirida ajralayotgan issiqlikdan

foydalana boshlandi. Birmuncha keyinroq esa mexanikaviy, gaz-elektrik va boshqa

usullar ixtiro etildi.

Metallarning payvandlashning jadal rivojlanishi XX asrning 30-40 yillariga

to‘g‘ri keladi. Bu yillarda, ayniqsa, Kievda Ukraina SSR Fanlar akademiyasining

elektrik payvandlash instituti kollektivi akademik E.O.Paton rahbarligida metallarni

flyus qatlami ostida elektrik yoy yordamida avtomatikaviy payvandlashning yangi

progressiv usulini ishlab chiqdi. Bu usul xalq xo‘jaligimizda 1940 yildan boshlab keng

qo‘llanila boshlandi. Ayniqsa, Ulug‘ Vatan urushi yillarida qurolli kuchlarimiz uchun

eng zarur qurol-aslahalar ishlab chiqarish sur’atini oshirishda muhim o‘rin egalladi.

Keyingi yillarda metallarni payvandlash sohasida olib borilgan izlanishlar

natijasida elektr-shlag, elektron-nur, ultra-tovush usullarida, plazmada payvandlash va

boshqa qator progressiv usullar yaratildi.

Amalda yuqorida zikr etilgan payvandlash usullarining har biridan qanday

ishlarni bajarishda foydalanish konkret ish xarakteriga ko‘ra, tajriba asosida

tasdiqlangan ko‘rgazmalarga ko‘ra belgilanadi.