Pdf-xchange 0 Examples

Фойдаланилган адабиётлар 
1. Stamp Mark. Information security: principles and practice. USA, 2011.
2. Peter Stavroulakis, Mark Stamp. Handbook of Information and 
Communication Security. 2010. 
EXCEL DASTURINI O‘QITISHDA BLIS-SO‘ROV 
TENOLOGIYASIDAN FOYDALANISH 
Djurayev D. 
NavDPI 
Ta’lim sohasidagi islohotlar zaminidagi g‘oyani amalga oshirish bir qator 
muhim omillarga bog‘liq. Ular orasida shunday murakkab muammolar borki, bu 
muammolarni muvaffaqiyatli hal etmay turib tub o‘zgarishlar samarasi haqida 
gap bo‘lishi ham mumkin emas. Mana shunday muammolar qatorida 
“Informatika” yo‘nalishini tashkil etuvchi “Informatika va AT asoslari”, 
“Informatika”, “Informatika va axborot texnologiyalari” kabi predmetlarni 
o‘qitish muammosi ham kiradi[1]. 
“Informatika” yo‘nalishidagi fanlarni o‘qitish zaruriyati, tuzilmasi va 
faoliyat ko‘rsatish sohalari yuqori sur’atlar va fundamental o‘zgarishlar sodir 
bo‘layotgan hozirgi jarayonning o‘ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqadi. 
Jamiyatdagi bunday o‘zgarishlarning ildizi axborotlar hosil qilish, ularni saqlash, 
uzatish va ulardan foydalanishning yangi usul va vositalariga borib taqaladi. 
Blis-so‘rov tenologiyasi umumiy tavsifi va maqsadi quyidagilardan iborat. 
Usulning tavsifi. Ushbu usul talabalarni harakatlar ketma-ketligini to‘g‘ri 
tashkil etishga, mantiqiy fikrlashga, o‘rganayotgan predmeti asosida xilma xil 
fikrlar, ma’lumotlar ichidan kerakligini tanlab olishni, shu bilan bir qatorda, 
o‘zgalar fikrini hurmat qilish, ularga o‘z fikrini o‘tkaza olish hamda o‘z faoliyati, 
kunini rejalashtirib olishni o‘rgatishga qaratilgan. 
Usulning maqsadi: ushbu usul orqali talabalarga tarqatilgan qog‘ozlarda 
ko‘rsatilgan harakatlar ketma-ketligini avval yakka tartibda mustaqil ravishda 
belgilash, kichik guruhlarda o‘z fikrini boshqalarga o‘tkaza olish yoki o‘z fikrida 
qolish, boshqalar bilan hamfikr bo‘la olish kabi ko‘nikmalarni shakllantirish. 
Ushbu usul bir necha bosqichda o‘tkaziladi: 
 o‘qituvchi talabalarga ushbu mashg‘ulot bir necha bosqichda o‘tkazilishi 
haqida tushuncha beradi. Har bir bosqichga mo‘ljallangan vazifalarni bajarishga 
aniq vaqt berilishi, tinglovchilar esa shu vaqtdan unumli foydalishlari kerakligi 
haqida ularni ogohlantiradi; 
 o‘qituvchi hamma talabalarga alohida-alohida tarqatma material beradi va 
ulardan ushbu materialni sinchiklab o‘rganishlarini so‘raydi; 
 o‘qituvchi tarqatma material mazmuni va bajariladigan vazifani 
ushuntiradi; 
 tarqatma materialda berilgan vazifa dastlab yakka tartibda bajarilishini 
ta’kidlaydi; 

---

51 
 har bir talaba o‘zining shaxsiy fikri asosida tarqatma materialdagi “yakka 
baho” bo‘limiga berilgan harakatlarning mantiqiy ketma-ketligini raqamlar bilan 
belgilab chiqadi; 
 talabalarning yakka tartibdagi ishlari tugagach, o‘qituvchi ulardan 3 
kishidan iborat kichik guruhlar talabalarning xohishlariga qarab yoki raqamlar 
bo‘yicha tashkil etilishi mumkin; 
 kichik guruhlardagi talabalarning har bir o‘z qog‘ozidagi “yakka baho” 
bo‘limida belgilangan xarakatlar ketma-ketligi bilan bir-birlarini tanishtiradilar, 
keyin ular 3 kishidan uch xil bo‘lgan ketma-ketlikni birgalasib (bir-birlari bilan 
tortishib, bahslashib, birlariga ta’sir o‘tkazib, o‘z fikrlariga ishontirib) kelishgan 
holda, tarqatilgan qog‘ozdagi “guruh bahosi” bo‘limiga muqobil raqamlarini 
belgilab chiqadilar; 
 barcha kichik guruhlar o‘z ishlarini tugatgach, o‘qituvchi harakatlar ketma-
ketligi bo‘yicha to‘g‘ri javobni beradi, yani talabalardan ularga tarqatilgan 
qog‘ozlardagi “to‘g‘ri javob” bo‘limiga u tomonidan aytilgan harakatlar ketma-
ketligi raqamlarini yozishni so‘raydi; 
 o‘qituvchi “to‘g‘ri javob” bo‘limida berilgan raqamlar bilan “yakka