Педагогическая интеграция: методология, теория, технология : монография

uchinchi usuli - bu uning "hujayra ", "universal asos" ni izlash . Bunday holda, ­pedagogik integratsiya va pedagogika sub'ektlarining ­dialektik identifikatsiyasi mavjud ­. “Pedagogika, birinchi navbatda, odamlar o'rtasidagi pedagogik munosabatlarni o'rganar ekan, ... keyin integratsiya ham aynan shu ... munosabatlar sohasiga ta'sir qiladi”, deb ta'kidlaydi V. S. Bezrukova [310, p. 27]. Shunday qilib, aslida, pedagogik integratsiyaning mohiyatini "shaxsdan", "ta'lim sub'ekti" tamoyiliga asoslanib aniqlash mumkin ("shaxsdan" yondashuvi, allaqachon ma'lumki, "shaxsdan" yondashuv. G. F. Fedorets, Yu. A. va Yu Yu. Kustovixlarning asarlari [233, 407]). ­Shu bilan birga shuni ta'kidlash kerakki, pedagogika nafaqat odamlar o'rtasidagi munosabatlarni, balki inson mavjudligining boshqa tomonlarini ham o'rganadi. Masalan, pedagogikaning predmeti “ ­inson shaxsi rivojlanishi ­bilan ta’lim o‘rtasida mavjud bo‘lgan muntazam aloqalar” deb e’lon qilingan [432, s. 23], boshqa manbada - " ­"aql-idrokli shaxs"ning rivojlanishi va shakllanishi" [332, b. 16], pragmatizm pedagogikasida - shaxsning ichki salohiyatini ochish (qayta qurish) ­, ya'ni "inson tug'ilishi bilan bog'liq xususiyatlar va qobiliyatlar" [134, p. 51].
Boshqacha qilib aytganda, global miqyosda pedagogikaning predmeti, shu jumladan ­insonning ontogenetik va filogenetik xususiyatlarining butun xilma-xilligi, shaxs doirasidan ancha tashqariga chiqadi ­. Butun inson o'zining "kompetentsiyasi" ostida bo'ladi: shaxs sifatida ham, shaxs sifatida ham, tur sifatida ham. Bu qisman ta'limni ko'kalamzorlashtirishda ­, uning madaniy asoslarining rolini oshirishda tasdiqlanadi; Bu ham yaxlit shaxsni shakllantirishning so'nggi kontseptsiyalarini ishlab chiqishda "co-" prefiksining keng qo'llanilishi haqiqatini aks ettiradi [494]. Shu ma'noda, bugungi kunda psixologlar va pedagoglar orasida tez-tez uchrab turadigan shaxsga cheksiz murojaatlar ­mutlaqo to'g'ri ko'rinmaydi: ular insonning ko'p qirrali yaxlit tabiatini to'liq hisobga olmaydi. Majoziy ma'noda, odam ­aysberg, odam esa uning yuzasining arzimas qismidir ­. Bu, odam vaqt va makondan tashqarida yashaydigan o'ziga xos yopiq epifenomen sifatida qaraladigan holatlarda ko'proq to'g'ri keladi . ­Dunyodagi inson mavjudligining ontologiyasi "bizning mavhumliklarimizdan tashqari, ­biz dunyodan oldin va undan tashqarida, uning ob'ektiv voqelik bilan haqiqiy va samarali aloqasidan tashqarida hech qanday joyda odamni topa olmasligimizdan kelib chiqadi ­" [160, p. 12]. Bu eslatma, ayniqsa ­, dunyo mavjudligining noosferizatsiyasi sharoitida dolzarb bo'lib qoladi, bunda insonning rivojlanishi, shakllanishi va shakllanishi ­dunyoning barcha boshqa tarkibiy qismlarining rivojlanishi, shakllanishi va shakllanishi bilan ­eng yaqin o'zaro ta'sirda ko'rib chiqilishi kerak . ­Shaxs sub'ektivlashtirilgan (ijtimoiylashgan ­) individdir, shaxs esa ham individ (aniq shaxs), ham tur (homo sapiens). Shaxsning rivojlanishi (shakllanishi, shakllanishi) ontogenetik xususiyatlar bilan cheklangan; "odam" tushunchasi ­, qo'shimcha ravishda, aqlli shaxs rivojlanishining (shakllanishi, shakllanishi) tarixiy va genetik rasmini o'z ichiga oladi.
Pedagogika bir qator gumanitar fanlar ichida ­insonni o'z munosabatlari va aloqalarining (ko'p o'lchovli yaxlitligi) barcha boyligida tadqiqot predmeti sifatida qaraydigan yagona fandir. Demak, psixologiyani birinchi navbatda shaxsning psixik xossalari (funksiyalari, sifatlari) qiziqtiradi; fiziologiya - inson tanasining hayotiy faoliyati muammolari ­; tibbiyot - odamlar salomatligini saqlash va mustahkamlash, ­kasalliklarning oldini olish va davolash va hokazo. Bu barcha fanlar o'rganish mavzusi sifatida inson mavjudligining u yoki bu tomonini oladi ­, boshqacha qilib aytganda, "qisman odam". Shunga ko'ra, ular doirasida amalga oshirilgan integratsiya ikkinchisi bilan bog'liq bo'lsa, ­pedagogik integratsiya ko'p qirrali va yaxlit shaxs bilan bog'liq.
Shunday qilib, pedagogikaning predmeti va maqsadi ­o'zining aloqalari va munosabatlarining barcha boyligi bilan qabul qilingan, "biososiyo-tabiiy-kosmik mavjudot" bo'lishi kerak [480]. Shunday qilib, ­pedagogik integratsiya va pedagogika ­sub'ektlarining o'ziga xosligi to'g'risidagi yuqorida bayon etilgan printsipga asoslanib , biz pedagogik integratsiya ­uning rivojlanishi, shakllanishi va shakllanishi bilan bog'liq bo'lgan barcha insoniy munosabatlar sohasiga ta'sir qiladi, degan xulosaga kelishimiz mumkin. Bundan ­kelib chiqadiki ­, pedagogik integratsiya keng ma’noda ­integrativ va pedagogik faoliyatni amalga oshirish sharoitida ko‘p qirrali inson yaxlitligini rivojlantirish, shakllantirish va shakllantirish jarayoni va natijasidir. ­Shu bilan birga , rivojlanish - bu shaxsning jismoniy, aqliy va ma'naviy xususiyatlarining izchil o'zgarishi jarayoni ; ­shakllantirish - shaxsning yaxlitligi darajasini oshirish nuqtai nazaridan uning ­jismoniy, aqliy va intellektual-ma'naviy xususiyatlarining paydo bo'lishi ; ­shakllantirish - nisbiy barqarorlik, to'liqlik, "ma'lum bir ­yaxlit ko'rinish" ning jismoniy , aqliy va intellektual-ma'naviy yangi shakllanishlarga ­ega bo'lishi [99]. ­Bularning barchasi sotsializatsiya ­, shaxsiylashtirish va individuallashtirishni hisobga olishni talab qiladi.