Педагогическая интеграция: методология, теория, технология : монография

genetik usul. Bu integratsiya jarayonlarini tarixiy va genetik o'rganishning ­ko'rib chiqilgan birinchi usullaridan biridir ­. Uning mohiyati, ma'lumki, pedagogik ­integratsiyani rivojlantirishning dastlabki shartlarini, etakchi bosqichlarini va tendentsiyalarini (chiziqlarini) o'rnatishdan iborat.
Madaniy-tarixiy usul L. S. Vygotskiyning madaniy-tarixiy nazariyasining ­dastlabki qoidalarini hisobga olishni nazarda tutadi : inson faoliyati va ongi o'z genezisi bo'yicha ijtimoiydir, aloqa bilan ichki bog'liq va ­ularni boshqarishning tarixiy rivojlanayotgan madaniy vositalaridan ajralmasdir. [76].
Madaniy-sikl usuli madaniy tsikllar nazariyasiga asoslanadi ­(N. Ya. Danilevskiy, A. Toynbi, O. Spengler), u ­har bir madaniyat, har bir tsivilizatsiyaning hayot yo'lining o'ziga xosligini tan oladi ­. Ko'rib chiqilayotgan masalalarga kelsak, bu ­, birinchi navbatda, pedagogik an'analarning o'ziga xosligini tan olishni anglatadi, bu ayniqsa ­ta'limning globallashuvi jarayonlarining kuchayishi sharoitida eslash kerak .­
Kauzal-genetik usul (L. S. Vygotskiy atamasi) ushbu tadqiqot doirasida ­pedagogikada integral neoplazmalarning shakllanish jarayonini ularning maqsadli shakllanishi orqali o'rganish imkoniyatini anglatadi.
Tarixiy-genetik metod - pedagogik integratsiyani ijtimoiy-tarixiy taraqqiyot jarayonida ichki faoliyatga, ong faoliyatiga aylantirilgan tashqi moddiy faoliyatning mahsuli va hosilasi sifatida ko'rib chiqishdir [241] .­
Sinergetik usul pedagogik integratsiyani va uning mahsulotlarini tegishli tizimlarning o'z-o'zini rivojlantirish natijasida va ­ularning tarkibiy qismlarining hamkorlikdagi o'zaro ta'siri natijasida ­taqdim etishga imkon beradi .­
Yaxlit usul bizga integratsiyani butunning qayta tiklanishi (ijodiy evolyutsiyasi) jarayoni va natijasi sifatida ko'rib chiqishga imkon beradi, uning qismlaridan oldingi va ular uchun kamaytirilmaydi. Holizm mafkurasi asosida uchta pozitsiya yotadi [190]:

1. 
   butun o'z qismlarini yaratadi;
   
2. 
   butun uning qismlaridan kattaroqdir;
   
3. 
   butun o'z qismlariga nisbatan ustuvor mavqeni egallaydi ­, u har bir alohida komponentni o'zidan kelib chiqib, o'z mohiyatiga muvofiq belgilaydi.