Pedagogika universiteti a. A. Normatov matematika tarixi

Isaak Nьyuton 1642 yili Kembridj (Angliya) yaqinidagi Vulstorpda  fermer oi-

lasida tug’ildi. 1668 yili magistr darajasini oladi. 1669 yili ustozi  Borrou unga kafe-

dra mudirligini bo’shatib berdi. 

1701  yilgacha  u  shu  erda  ishlaydi.  Keyin  pul  zarb  etadigan  boshqarmaning 

boshlig’i bo’lib ishlaydi. U London qirollik jamiyatiga 1672 yili a’zolikka, 1703 yili esa 

prezidentilikka saylandi. 

Nьyuton ilmiy faoliyatining asosiy yo’nalishlari: 

Fizika, mexanika, astronomiya va matematikadir. 

Klassik  mexanikaning  asosiy  qonunlari.  Butun  olam  tortishish  qonuni,  yo-

rug’likning  spektral  taqsimlanishi,  deferentsial  va  integral  hisobining  yaratilishi, 

uchinchi tartibli tekis sirtlarni 72 xilda sinflarga ajratadi, ratsional koeffitsentli butun 

ratsional funktsiyani huddi shunday bir necha funktsiyani ko’paytmasida ifodalash 

va boshqa ko’pgina ilmiy kashfiyotlar muallifidir. 

Nьyutonni o’z zamondoshlariga ta’siriga baho berish juda og’ir, chunki u o’z 

kashfiyotlarini doim kech e’lon qilgan. Ko’plari esa o’limidan keyin. 

"Boshlang’ichlar" – 1686 yili, "Ommabop arifmetika" – 1707 yili, "Flyuksiyalar 

nazariyasi" – 1736 yili.