Pedagogikasi, innovatsiya va integratsiyasi

Buyuk Britaniya ta’lim tizimi 
 
Buyuk Britaniya ta’lim tizimi ko‘p asrlar davomida takomillashib kelgan. 
Bugungi kunga kelib esa qat’iy talablarni o‘zida mujassamlashtirgan sifatli ta’lim 
tizimiga ega. Davlatda 5 yoshdan 16 yoshgacha ta’lim olish majburiy hisoblanadi. 
Ammo, negadir chet eldan kelgan oila farzandlari 7 yoshdan maktabga qabul 
qilinadi.
Ta’lim tizimi 2 tarmoqqa ajratilgan: 
1) Davlat byudjeti hisobidan (bepul ta’lim); 
2) Xususiy (pullik ta’lim). 
Hozir umumiy ta’lim tizimi
1) Maktabgacha ta’lim; 
2) Tayyorlov bosqichi; 
3) Boshlang‘ich maktab; 

---

119 
4) O‘rta maktab. 
Aksariyat ota-onalar farzandlarini 3-4 yoshdan bog‘chaga joylashadi. 
Britaniyalik bolalar 1-sinfga 5 yoshda borishadi. 11 yoshda esa o‘rta maktabga 
o‘tiladi. Ya’ni, 6- sinfgacha boshlang‘ich ta’lim hisoblanadi. 
Ingliz yoshlari oliy ma’lumotni Universitet va institutlardan tashqari 
kollejlarda ham olishlari mumkin. Bugungi kunda Buyuk Britaniyada 600 dan ortiq 
davlat va xususiy kollejlar faoliyat ko‘rsatadi. Mamlakatda davlat ixtiyoridagi 
maktablardan tashqari xususiy maktablar ham talaygina. Eng qizig‘i, xususiy 
maktablarda o‘g‘il va qiz bolalarga darslar alohida tartibda o‘tiladi.
 
Angliyada oliy ta’lim tizimi 
 
Hozirgi kunda Angliyada 118 ta Oliy o‘quv yurtlari mavjud. Angliyada 
hukumat darajasida tasdiqlangan ta’lim sohasidagi davlat standartlari mavjud 
emas. Ta’lim miqyosi ish beruvchilarning ehtiyojlari orqali belgilanadi. Oliy o‘quv 
yurtlar (universitet kollejlar) ixtiyoriy ta’lim darajasi bo‘yicha mustaqil ravishda 
asosiy ta’lim dasturlarini va fan dasturlarini qabul qilishadi va bunga 
javobgardirlar. O‘quv kurslarining mazmuni hattoki turli o‘quv yurtlarda bir xil 
mutaxassislik (yo‘nalish) bo‘yicha ish beruvchilarning talablaridan kelib chiqqan 
holda bir biridan farq qilishi mumkin. O‘quv dasturi mazmuni ommaga chop etiladi 
va kelajakda talaba bo‘lmoqchi bo‘lganlarda ixtiyoriy ravishda kelajakdagi 
taxminiy professional faoliyatiga ko‘ra tayyorlov dasturlarini tanlash imkoniyati 
mavjud. Bunday vaziyatda ta’lim mazmunini Hukumat tomonidan nazorat 
qilinishi ma’lum darajada cheklanadi.