Philological research: language, literature, education filologik tadqiqotlar


апримок – тўшамоқ, ёзмоқ. Қолган йигирма сўз  маддали алиф, яъни чўзиқ  а


Download 4.11 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/133
Sana01.11.2023
Hajmi4.11 Mb.
#1737524
TuriЛитература
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   133
Bog'liq
Filologik tadqiqotlar 2023 05 (2)

апримок – тўшамоқ, ёзмоқ. Қолган йигирма сўз 
маддали алиф, яъни чўзиқ 
а: билан бошланади. 
Маддали алиф билан бошланувчи сўзларни маъ-
но жиҳатдан иккига бўлиш мумкин: а) бир маъно-
ли феъллар; б) икки маъноли феъллар.
“Санглох”га қуйидаги сўзлар бир маъноли 
феъллар сифатида келтирилган: 1.
قﺎمتلاتآ
(18V) 
а:тлатмақ – жўнамоқ; 2. 
قﺎمیجآ
(18V) а:жимоқ – ач-
чиқ бўлмоқ: 3. 
قﺎمشیجآ
(18V) а:жишмоқ – куймоқ; 4. 
قﺎملاموسخآ
(19 V) а:хсумламоқ – маcт бўлмоқ; 5. 
قﺎمشلاﺩرآ
(19V) – а:рдлашмоқ – бир-бирлари усти-
га минмоқ; 6. 
قﺎمﺩﺎغرآ
(19V) а:р адамоқ – алдамоқ; 

قﺎمغا
(22V) а:ғмоқ – баландга кўтарилмоқ; 8. 
قﺎمقآ
(23V) а:ғмоқ – жўнамоқ; 
قﺎمقلاآ
(23г) а:лоқмоқ 
–бирга чиқмоқ; 9. 
قﺎمگنآ
(26г) а:нгмоқ – ёдламоқ 
10. 
قﺎمکیآ
(30 г) а: йикмақ –хушёр бўлмоқ
2
.
Маҳдихон ушбу феълларни изоҳлар экан, 
ушбу маъноларни тасдиқлаш учун Алишер На-
воий, Лутфий асарларидан мисоллар келтира-
ди. Чунки, 
ندش رﺎیشه ملا نوکس و ﺎیرسکب غ قﺎملییآ 
دشرﺎیشه - یدلییآ دنیوگ مه نون ﺎب قﺎمنیآ هیمور ارنآ و 
یم رﺎیشه -روﺩلایآ و رولییآ ، میندش رﺎیشه -قودلییآ ، 
نﺎغلییآ .دیا یم زین ردصم و لعﺎف ینعمب رولییآ و ﺩوش 
و هدش رﺎیشه و هدنوش رﺎیشه -نﺎغرودلییآ و نﺎغرولییآ 
بطﺎخم ﺩرفم لیغ لییآ و لییآ .دیا یم زین ردصم ینعمب 
:
رعش لولاا یلع دهﺎشلا رما لعف زا
а:йилмоқ – хушёр 
бўлмоқ феълига Алишер Навоий асаридан қуйи-
даги байтни келтиради:
خیش یا ییاون ینزوا رﺎتسیا ﺩوخیب ادنارﺠه
.لییآ هک ﺎمیﺩ گنﺎسروک کورسوا ینآ لیی و یآ
Ҳижронда бехуд истар ўзни Навоий, эй шайх,
Ою йил ани усрук кўрсанг, демаки, 
ойил. (Сан-
глох, 55r )
بارخ تسم روریا عون لوا لوگنوک نیدیقشع مﺎج
سﺎمیا کیﺩوغلییآ و رگتی هغیمزب تمﺎیق میک 
Жом ишқидин кунгул ул нав эрур масти хароб,

Жерард Классон. Муҳаммад Маҳдихон “Санглох” аса-
рининг факсимал матни. – Лондон, 1960.



Download 4.11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   133




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling