Polimerlarni qayta ishlash texnologiyasi

To`ldiruvchilar. 
To`ldiruvchilar: qattiq, suyuk va gazsimon bo`liShi mumkin. Ko`proq
amalda qattiq kukunsimon organik yoki noorganik to`ldiruvchilar qo`llaniladi.
To`ldiruvchilarni
kiritiShdan
maqsad,
fizik-mexanik
va
texnologik
xossalarini o`zgartiriSh, materialning hajmini ko`paytiriSh, yana tannarxini
arzonlaShtiriSh, yana to`ldiruvchilar materialni rangini o`zgartiriShga olib keladi.
Rezinani
mexanik
xossasini
yaxShilovchi
to`ldiruvchilar
aktiv

---

to`ldiruvchilar deyiladi va ularni asosiy ko`rsatkichlari - dispersligi, ya`ni
zarrachalarning o`lchami va nisbiy yuzasi (udel'naya poverxnost').
Elastomerni to`ldiruvchi bilan o`zaro ta`siri to`ldiruvchining tabiatiga yoki
uning yuza xarakteriga boqliq.
Keng tarqalgan kuchaytiruvchi to`ldiruvchilarga texnik uglerod kiradi
(uglerodnaya saja - qurum, qorakuya).
Texnik uglerodni rezina qoriShmasiga kiritilsa uning mustahkamligi
oShadi, iShqalaniShga QarShiligi ko`payadi.
Texnik uglerod - bu juda mayda poroShok holatdagi modda. U ugleroddan
tuzilgan va uglevodorodlarni yoqiSh usuli bilan olinadi.
Sobiq Ittifokda saja quyidagi markalar bilan belgilangan:
D - diffuzion
P - pechlik
T - termik
Masalan PGM-30 markasi quyidagicha o`qiladi: texnik uglerod pech usuli
bilan olingan bo`lib, unga xom-aShyo sifatida gaz holatdagi uglevodorodlar
iShlatilgan va nisbiy yuzasi 30 m2/g ga tengdir.
95
Rezina ishlab chikariShning asosiy jarayonlari. 
Ko`p rezina buyumlarni uning konstruktsiyasini murakkabligidan qat`iy
nazar, odatda umumiy texnologiya bo`yicha tayyorlanadi: yarim fabrikatni
tayyorlaSh; vulkanizatsiya qilish.
Yarimfabrikat parallel potoklarda amalga oShiriladi, bular kauchuk va
ingredientlarni tayyorlaSh, tortiSh, qoriShma tayyorlaShdan iborat.
Ayrim texnologik operatsiyalar mexanizatsiyalaShtirilgan potoklarda yoki
avtomatlaShtirilgan sxema bo`yicha amalga oShiriladi. SHunday qilib, umumiy
texnologik iShlab chikariShga quyidagi jarayonlar kiradi:
xom-aShyoni qabul qilish va uni saqlaSh;
kauchuk va ingredientlarni tayyorlaSh va ularga iShlov beriSh;
xom-aShyoni tortib olish va ularni dozirovka qilish;
rezina aralaShmasini qoriSh;
rezina aralaShmasini ShakllaSh;
kalandrlaSh, matolarga kalandr yordami bilan rezina koplaSh;
ShpritslaSh;
rezina zagatovkalarini va matolarini bichiSh;
rezina elimini tayyorlaSh va matolarni rezinalaSh;
murakkab buyumlarni yiqiSh;
rezina aralaShmasini vulkanizatsiyalaSh.
Rezina iShlab chiqarish zavodlari oqir uskunalar bilan jiqozlangan ko`p
miqdorda elektroenergiya, issiqlik, gidravlik energiyalar talab qiladi. SHuning
uchun iShlab chihariShni Shunday taShkil qilish kerakki, unda ekspluatatsiya
xarajatlarini minimumga olib kelsin.