Polipeptid zanjirining alfa va betta tuzilishi

Nizomiy nomidagi TDPU Tabiiy fanlar fakulteti Biologiya yo’nalishi 201-guruh talabasi Akramova Fayyozaning “Polipeptid zanjirining alfa va betta tuzilishi” mavzusidan tayyorlagan

REFERATI

Reja :

1. 
   Oqsillarning strukturalari
   
2. 
   Oqsillarning birlamchi strukturasi
   
3. 
   Oqsillarning ikkilamchi strukturasi
   
4. 
   Oqsillarning uchlamchi strukturasi
   
5. 
   Oqsillarning to‘rtlamchi strukturasi
   

Oqsil molekulalarining strukturalari.
Oqsil molekulasida 4 xil struktura mavjud, ya’ni birlamchi, ikkilamchi, uchlamchi va to’rtlamchi strukturalari.
Oqsillarning birlamchi strukturasi. Oqsillar molekulasini tashkil qiladigan polipeptid zanjirlarida aminokislotalarning ketma-ket joylashish tartibi va ulami tutgan o’mi oqsillarning birlamchi strukturasi deb ataladi. Bu tartib irsiy belgilangan va o’zgarmasdan nasldan-naslga o’tadi. Birlamchi struktura oqsil molekulasining asosi (ustuni) deyiladi. Hozirgacha 1000 dan ortiq oqsilning birlamchi strukturasi aniqlangan. Birlamchi strukturasi aniqlangan dastlabki oqsil insulindir. Insulin 2 ta polipeptid zanjiridan tuzilgan. Birinchi ya’ni A zanjir 21 aminokislota qoldig’idan, В zanjir esa 30 aminokislota qoldig’idan tuzilgan. Insulin molekulasida 3 ta disulfid ko’priq bo’lib, ikkitasi A va В zanjirlar orasida, bittasi A zanjirning ichida joylashgan.

Oqsillarning birlamchi strukturasi
Bir qator anomal oqsillarning birlamchi strukturasini o’rganish ba’zi og’ir irsiy kasalliklar tabiatini aniqlashga imkon beradi. Masalan: normal
gemoglobin oqsilining b-zanjirida 6-o’rinda glutamin joylashgan, uning o’rinining valin bilan o’zgarishi og’ir irsiy kasallik o’roqsimon
kamqonlikni keltirib chiqaradi. Shunday qilib oqsillarning biologik xususiyatlari, eng avvalo ularning birlamchi strukturasiga bog’liq.