Профил ва қанотнинг геометрик тавсифлари

Босим маркази. Профил фокуси

9.9-расм. Босим маркази ва профил фокусини аниқлаш учун

Тўлиқ аэродинамик кучн таъсир чизиғининг қанот хордаси билан кесишиш нуқтаси бўлган D нуқта босим маркази дейилади (9.9-расм). Босим маркази абсциссасининг профил хордасига нисбати x_Д=x_Д/b деб белгиланади. Аэродинамик кучнинг қўйилиш нуқтасининг абссиссасини аниқлаш учун профилнинг бирор нуқтасига нисбатан аэродинамик кучнинг моментини билиш керак (масалан, профилнинг олд қиррасига нисбатан).

Профилнинг олд қиррасига нисбатан ноомал кучнинг моментини қуйидагича ёзиш мумкин
,
бундан, профилнинг олд қиррасидан ўлчанган босим марказининг абсциссаси аниқланади

ва ифодаларидан фойдаланиб қуйидагини топамиз:



Тажрибалар шуни кўрсатадики, ингичка ва кам эгилган профиллар учун , m нинг қийматлар деярли профил шаклига боғлиқ эмас, с_т0 эса, аксинча, асосан профил шаклига боғлиқ.
Профил хордаси бўйича ихтиёрий F нуқтага нисбатан Y кучнинг моменти (9.9-расм)

Ўлчовли миқдорлардан коэффициентларга ўтиб, қуйидагини оламиз:

Равшанки, x_F=-т бўлганда момент коэффициенти c_mF=c_m0 бўлади ва ҳужум бурчагига боғлиқ бўлмайди.
Унга нисбатан ҳисобланган оқим босим кучларининг асосий моменти ҳужум бурчагига боғлиқ эмаслиги хоссасига эга бўлган профилнинг F нуқтасига қанот профили фокуси дейилади
М нинг кичик қийматларида (яъни сиқилувчанликни ҳисобга олмаган ҳолда) аксарият профиллар учун коэффициент т=-0,22 ... -0,25. Бу дегани x_f=-m=0,22...0,25 ёки X_F=0,22...0,25b, яъни қанот профили фокуси олд қиррадан тахминан хорданинг 1/4 қисмида жойлашган. Фақат c_m=f(c_ya) чизиқли боғлиқлик бўлгандагина фокус хорда бўйича жойлашиши ўзгармас бўлади.