Psixalogiya fannidan javoblar

Билет №2

1-savol.Psixologiyafaniningvazifalarinimalardaniborat?

Psixologiyaningasosiyvazifalari—psixikaqonuniyatlarini,insonruhiyholatlari shakllanishinifilogenetikvaontogenetiktaraq,-qiyotbirligidaochishdaniboratdir. MazkurvazifalaryechiminitopishdaPsixologiyabirtomondan,biol.fanisohalari bilan,jumladan,fiziologiyabilan,boshqatomondanesa,sotsiologiya,pedagogika, madaniyattarixi,mantikhamdaijtimoiyfanlarbilanjipsaloqagakirishadi. Psixologiyaengavvalo,psixikaninginsongaxosshakliboʻlmishongvaoʻzinioʻzi anglashnitadqiqetadi.

PSIXOLOGIYAVAZIFALARI

Psixikhodisalarningmohiyatinitushunishnio’rganish;

Ularniboshqarishnio’rganish;

Olinganbilimlardanamaliyotningturlisohalarisamaradorliginioshirishuchun foydalanish;

Psixologikxizmatamaliyotiningnazariyasosibo’lish.

2-savol.Muloqatpsixologiyasihaqidaumumiytushunchabering.

Muloqotpsixologiyasi-buodamlaro'rtasidagishaxslararoaloqafanidir.Muloqot psixologiyasigaoidbo'limmateriallariodamlaro'rtasidagimuloqotisizo'zaro ta'sirningmumkinemasliginiisbotlaydi.

Muloqotpsixologiyasinima?Harbirmuvaffaqiyatliodamvarivojlanganshaxs aloqasizyashayolmaydi.Keyingi,bizodamlaro'rtasidagialoqaniqandayqilib muvaffaqiyatlivasamaralitashkiletishhaqidagaplashamiz.

Insonijtimoiymavjudotdir,shuninguchunaloqauninghayotiningajralmasqismidir. Muloqotqobiliyatlaribilanbizjamiyatdamoslashaolamiz,lekinko'pinchaminimal ko'nikmalaretarliemas.Ulardoimiyrivojlanishvatakomillashtirishnitalabqiladi.

Avvalsiz"aloqapsixologiyasi"tushunchasibilanshug'ullanishingizkerak,uning mohiyatialoqaxususiyatlarivaturlarini,shuningdekushbuvazifanibajarishda muvaffaqiyatlinatijagaerishishgayordamberadiganbarchatushunchalarni aniqlashnianglatadi.

Muloqotningmohiyativauningmaqsadi

Suhbatniuyokibushakldaboshlaganholda,odamlaruningmaqsadiva suhbatlarningtaxminqilingannatijalariqandaybo'lishikerakliginianiqbilibolishlari kerak.

Psixologiyadaaloqatushunchasiikkinchisiningma'lumtasnifininazardatutadi:Do'stona Intim Ishaloqasi.Ikkinchiqarash,birinchiqarashda,suhbatningengrejalashtirilganturihisoblanadi. Ammobundayaloqako'pinchabefoyda.Psixologlarningfikrigako'ra,bironbirsababuchunhechqandaysababbo'lmaganda, hechqandayaloqaboshlanmaydi.Qoidatariqasida,ularongsizravishdaishlab chiqariladivaharqandayaloqamuvaffaqiyatiningasosibuholatdabizni qo'zg'atadigansabablarnibilishdir.Ushbusabablarnitushunishuchunsizbizningasosiyehtiyojlarimizdankelib chiqadiganaloqazarurligigae'tiborberishingizkerak.Birorkishibilansuhbatgaehtiyojpaydobo'lishidanoldin,o'zingizdanbunimauchun ekanliginiso'rashingizkerak.Ushbusavolgao'zingizjavobberganingizdanso'ng, kelajakdagimuloqotniqurishtamoyilivauningmantiqiyqismlarivahattomumkin bo'lgannatijalaraniqbo'ladi.

3-savol.Bilimvamalakalarniumumlashtirishdarslaridebnimagaaytiladi?

Bilimvamalakalarniumumlashtirishdarslari.Bundaydarslardama’lummavzuyoki bo’limbo’yichao’zlashtirilganbilimlarqaytatizimgakeltiriladi,mavzuyokibo’lim yuzasidanyakuniyxulosalarchiqariladi.Bundaydarslaro’rganilganbilim,hosil qilinganmalakalarnitizimgakeltirish,o’quvchilardailmiydunyoqarashni shakllantirishningasosiyshaklihisobanadi.Ta’limjarayonidabilimlaremipirikva tushunchadarajasidaumumlashtiriladi.Emipirikumumlashtirishdao’rgatilayotgan hodisaninghisqilinganxususiyatlario’zarotaqqoslanadi,ikkilamchibilimlarhisobga olinmaydi,o’xshashbelgilarumumiyxususiyatsifatidaqabulqilinadi.

Tushunchadarajasidaumumlashtirishdama’lumgrammatikhodisaninghis qilinayotgankonkretbelgilariemas,balkiuningumumiyxususiyatlarinazardatutiladi. Bundaasosqilibolinganxususiyato’rganilganhodisalarningbirqanchasiuchun mushtarakhisoblanadi.

4-savol.Asosiydidaktikkategoriyalardebnimagaaytiladi?

Didaktikaningasosiykategoriyalarikuyidagilardaniborat:dars,bilimolish,ta`lim

bilim,kunikma,malaka,ta`limmaksadi,ta`limmazmuni,ta`limjarayoni,ta`lim jarayoninitashkiletish,ta`limturlari,shakllari,metodlarivavositalari,ta`limnatijasi.

Sunggipaytlardaasosiydidaktikkategoriyalarsirasigata`limningdidaktiktizimiva ta`limtexnologiyasikabitushunchalarnixamkiritishtaklifiilgarisurilmokda.

bilim–shaxsningongidatushunchalar,sxemalar,ma`lumobrazlarkurinishidaaks etuvchiborlikxakidagitizimlashtirilganilmiyma`lumotlarmajmui;

bilimolish–idroketish,urganish,mashkkilishvamuayyantajribaasosidaxulk-atvor xamdafaoliyatkunikma,malakalariningmustaxkamlanib,mavjudbilimlarning takomillashib,boyibborishjarayoni;

kunikma–shaxsningmuayyanfaoliyatnitashkiletaolish kobiliyati; malaka–muayyan xarakatyokifaoliyatni bajarishning avtomatlashtirilganshakli;ta`lim–ukuvchilarganazariybilimlarniberishasosidaulardaamaliykunikmava malakalarnishakllantirish,ularningbilishkobiliyatlariniustirishvadunyokarashlarini tarbiyalashgayunaltirilganjarayon;ta`limmetodlari–ta`limjarayonidakullanilib,uningsamarasinita`minlovchiusullar majmui;ta`limmazmuni–shaxsningakliyvajismoniykobiliyatinixartomonlamarivojlantirish, dunyokarashi,odobi,xulki,ijtimoiyxayotvamexnatgatayyorlikdarajasini shakllantirishjarayoniningmoxiyati;ta`limvositalari–ta`limsamaradorliginita`minlovchiobyektiv(darslik,ukuv kullanmalari,ukuvkurollari,xarita,diagramma,plakat,rasm,chizma,dioproyektor, magnitafon,videomagnitafon,uskuna,televizor,radio,kompyutervaboshkalar)va subyektiv(ukituvchiningnutki,namunasi,muayyanshaxsxayotivafaoliyatigaoid misollarvaxokazolar)omillar;

ta`limjarayoni–ukituvchivaukuvchilarurtasidatashkiletiluvchixamdailmiy bilimlarniuzlashtirishgayunaltirilganpedagogikjarayon;

ta`limmazmuni–davlatta`limstandartlariasosidabelgilabberilganxamdama`lum sharoitdamuayyanfanlarbuyichauzlashtirilishinazardatutilganilmiybilim