Psixologiya fanining predmeti va rivojlanish tarixi

Biografiya (tarjimai hol) metodi. Inson psixikasini tadqiq etish uchun 
uning hayoti, faoliyati, ijodiyoti to‘g‘risidagi og‘zaki va yozma ma’lumotlar muhim 
ahamiyatga ega. Bu borada kishilarning tarjimai holi, kundaligi, xatlari, esdaliklari, 
o‘zgalar ijodiga bergan baholari, tanbehlari, taqrizlari alohida o‘rin egallaydi. SHu 
bilan birga o‘zgalar tomonidan to‘plangan tarjimai hol haqidagi materiallar: 
esdaliklar, xatlar, rasmlar, tavsiflar, baholar, magnitafon ovozlari, fotolavhalar, 
hujjatli filmlar, taqrizlar o‘rganilayotgan shaxsni to‘laroq tasavvur etishga xizmat 
qiladi.
Tarjimai hol ma’lumotlari inson psixikasidagi o‘zgarishlarni kuzatishda, 
uning suhbat va tajriba metodlari bilan o‘rganib bo‘lmaydigan jihatlarini ochishga 
yordam beradi. Masalan, mazkur ma’lumotlar orqali ijodiy xayol bilan bog‘liq 
jarayonlar: she’riyat, musiqa, nafosat, tasviriy san’at, texnik ijodiyotning nozik turlari 
va kashfiyotdagi tafakkurning o‘ziga xosligini, shaxsning ma’naviyat, qadriyat, 
qobiliyat, iqtidor, iste’dod singari fazilatlarini o‘rganish mumkin. Inson ongining 
hissasi, namoyon bo‘lishi, rivojlanishi, o‘ziga xos va ijtimoiy xususiyatlari atoqli 
odamlar bildirgan mulohazalarda o‘z ifodasini topadi. Allomalar to‘g‘risidagi 
ma’lumotlar zamondoshlari, izdoshlari, safdoshlarining ta’rifu-tavsiflari orqali 
avloddan avlodga o‘tadi.