Psixologiyaliq konfliktologiya uzb

Nazorat savollari 
1.
Shaxsning o`z-o`zi bilan yuzaga keladigan konfliktlar qanday? 
2. Shaxsning o`z-o`zi bilan yuzaga keladigan konflikt ko`rinishlari qanday? 
4.
Shaxsning o`z-o`zi bilan yuzaga keladigan konflikti sabablari haqida 
5.
Shaxsning o`z-o`zi bilan yuzaga keladigan konfliktlar oqibatlari haqida. 
6.
Shaxsning o`z-o`zi bilan yuzaga keladigan konfliktlarning oldini olish yo`llari. 
7.
Shaxsning o`z-o`zi bilan yuzaga keladigan konfliktlarni bartaraf qilish yo`llari. 
Mavzuni chuqur o`rganish uchun manbalar 
1. Antsupov A. Ya., Shipilov A. I. Konfliktologiya: Uchebnik dlya vuzov. - M.: YuNITI, 
1999. - Razd. I, III. 
2. Zdravomislov A. G. Sotsiologiya konflikta.M.: Aspekt Progress, 1996. - Gl. I, II, III. 
3. Konfliktologiya / Pod red. A. S. Karmina. — SPb.: Lan`, 1999. — Gl.1. 
 

---

11 
4-ma`ruza 
4-Mavzu: Ijtimoiy tizimda yuzaga keladigan turli darajadagi konfliktlar 
Reja: 
1.
Shaxslararo konfliktlar: pedagogik jarayonda, oilada 
2.
Konflikt tuzilishi: tashkiliy, ishlab chiqarish, mehnat innovatsion konfliktlar 
3.
Konfliktlarni boshqarish xususiyatlari 
Tayanch tushunchalar: 
Shaxslararo konfliktlar, pedagogik jarayonda konfliktlar, oiladagi konfliktlar, konflikt tuzilishi- 
tashkiliy, ishlab chiqarish, mehnat innovatsion konfliktlar, konfliktlarni boshqarish 
xususiyatlari 
 
4.1.Shaxslararo konfliktlar: pedagogik jarayonda, oilada 
Shaxslararo konfliktlarga aniq bir izoh berish juda qiyin masala. Lekin, biz konflikt haqida 
gapirar ekanmiz bizning ko`z oldimizga ikki insonning dunyoqarashlarining to`g`ri kelmasligi 
natijasida kelishmovchiligi keladi. 
Shaxslararo konfliktlar o`zlarining o`zgacha alohida xususiyatlari Bilan ajralib turadi, bular 
quyidagicha. 
1. Shaxslararo konfliktlarda insonlar o`rtasidagi qarama-qarshilik birdaniga, hozir vash u 
erda, ularning shaxsiy motivlarining to`xnashuvi natijasida paydo bo`ladi. Soperniklar yuzma-
yuz to`xnashadi. 
2. Shaxslararo konfliktlarda ma`lum bir sabablarning umumiy spektri ko`rinadi: umumiy va 
xususiy, ob`ektiv va sub`ektiv. 
3. Shaxslararo konfliktlar konfliktga moyil sub`ektlar uchun o`ziga xo sbir poligon vazifasini 
bajaradi, ya`ni bu erda ularning xarakterlarini, temperamentlarini, qobiliyatlarini, intellektini, 
irodasini va boshqa individual-psixologik xususiyatlarini aniqlash mumkin. 
Shaxsning muloqotga bo`lgan ehtiyojinining to`la qondirilishi uning ish faoliyatiga ham 
ta`sir ko`rsatadi. Odamlar, ularning borligi, shu muhitda o`zaro gaplashish imkoniyatining 
mavjudligi fakti ko`pincha odamni ishlash qobiliyatini ham oshirarkan, ayniqsa, gaplashib o`tirib 
qilinadigan ishlar, birgalikda yonma-yon turib bajariladigan operatsiyalarda odamlar o`z oldida 
turgan hamkasbiga qarab ko`proq, tezroq ishlashga kuch va qo`shimcha iroda topadi. To`g`ri, bu 
hamkorlikda o`sha yonidagi odam unga yoqsa, ular o`rtasida o`zaro simpatiya hissi bo`lsa, unda 
odam ishga “bayramga kelganday” keladigan bo`lib qoladi. Shuning uchun ham amerikalik 
sotsiolog hamda psixolog Jon Moreno asrimiz boshidayoq ana shu omilning unumdorlikka 
bevosita ta`sirini o`rganib, sotsiometrik texnologiyani, ya`ni so`rovnoma asosida bir-birini 
yoqtirgan va bir-birini inkor qiluvchilarni aniqlagan va sotsiametriya metodikasiga asos solgan 
edi. 

---

12