Psixologiyasi akademik litsey va kasb-hunar kollejlari

Muhabbat va mijoz
72

---

Sevgi «o‘yin-kulgi», «ko'ngil
ochish»mas, 
Baxtli turmush qurish sevgidan 
murod.
Umrning bezagi derlar sevgini, 
Sevishni bilganlar baxtli
umrbod
Hissiyotdagi ayrim bosqichlarga ko'ra muhabbat turi- 
ni, bosqichini va umuman sevgi hislarining bor-yo‘qligini 
aniqlash, Ibn Sino kabi «og‘ir xastalik»ka tashxis qo'yib, 
uni davolash choralarini ko'rish mumkin. Bu hissiyotla- 
ning ayrimlari aslida birinchi bosqichdayoq kuzatiladi va 
ikkinchi bosqichida nihoyatda kuchli, hamda har tomon- 
lama ifodalanadi. Ular quyidagilardan iborat:
1. «Birealik» effekti. Bunday hollarda muhabbat 
hislarini boshdan kechirayotgan shaxsning ongida, 
tasawurida, xayolida doimo sevikli yori gavdalanib tura- 
di. Nima ish qilmasin va qaerda bo‘lmasin, hatto yori- 
dan juda uzoq masofada bo‘lsada, xayolan u bilan 
gaplashadi, yashaydi.
2. 
Idrokning ideallashishi. Bunday hollarda sevilgan 
inson ideallashtirilgan holda idrok etiladi. Takrorlanmas 
darajadagi shaxs sifatida, har tom onlam a mukammal 
shaldlangan, nihoyatda chiroyli, aqlli, odobli va o ‘zga ijo­
biy xislatlarni o ‘zida mujassamlashtirgan yigit yoki qiz 
sifatida namoyon bo'ladi. Fe’l-atvoridagi salbiy tomonlar 
yoki biror jismoniy nuqsonlar kamchilik sifatida emas, 
balki betakror, noyob fazilat sifatida qabul qilinadi. 
Sevgilisi va u bilan bog'liq barcha narsalar (uning qarama- 
qarshi jinsdagi tengdoshlaridan tashqari) va yaqin kishilari 
ham faqat ijobiy jihatdan idrok etiladi.
3. Altruizmning keskin ifodalanganligi. Bu bos- 
qichda altruizmning og'irlik markazi muhabbat timsoli 
bo'lgan qiz yoki yigitga yo'nalgan bo'ladi. Altruizm ni­
hoyatda kuchli bo'lganda inson sevgan kishisi uchun 
hamma narsaga tayyor bo'ladi. U sevgan kishisining 
manfaatini o'zining manfaatidan ustun qo'yadi va buni 
birinchi darajali zarurat hisoblaydi.
Muhabbat kuchiga cheksiz ishonish. Bunday holatda